ZAHTJEV MINISTARSTVA ODBRANE

Vojni poligoni na Sinjajevini

Od Opštine Kolašin zatraženo je da se izjasni da li ima smetnji da se prostor na lokaciji "Savina voda" na Sinjajevini opredijeli za potrebe Vojske Crne Gore, gdje bi se izgradio poligon za bojna gadjanja i uništenje ubojnih sredstava, potvrdila je gradonačelnica Željka Vuksanović. Mještani negoduju, a “Green home” upozorava da bi to dovelo do trajne degradacije zemljišta i infiltracije teških metala u podzemne vode

U opštini Kolašin vojni poligoni obuhvatili bi zemljište površine oko 21 milion kvadratnih metara, u katastarskim opštinama Lipovo i Lipovska Bistrica. U zahtjevu je naglašeno da se radi o državnoj svojini, ali kako su to katunska područja, pokrenuta je inicijativa za dogovor oko načina korišćenja tog zemljišta.

Upravo iz razloga što su u pitanju katunska naselja u kojim borave stočari iz kolašinskih, mojkovačkih i danilovgradskih sela, gdje su pašnjaci na kojima napasaju stoku, predsjednica Opštine je odlučila da konsultuje neposredne korisnike tog prostora.

Predsjednik Mjesne zajednice Lipovo Pero Keker kaže da oni ne gledaju blagonaklono na tu inicijativu.

Na zboru koji je organizovan tim povodom, mještani su iskazali bojazan da će ih upotreba prostora u vojne svrhe ograničiti u koriščenju zemljišta. Takođe strahuju od zagađenja voda, od akumulacije Savine vode pa do podzemnih voda, za koje je utvrdjeno da potiču sa tog područja. a izviru u podnožju planine i koriste je za piće i ostale potrebe u domaćinstvu.

Zato je odlučeno, kaže predsjednica Opštine Kolašin, da se, nakom pripreme odgovora u saradnji sa stručnjacima, zakaže novi sastanak na koji će biti pozvani predstavnici Ministarstva odbrane i Vojske Crne Gore radi što neposrednijeg uvida mještana u njihove zahtjeve.

Uništavanje naoružanja u netaknutoj prirodi

NVO “Green Home” pozvala je kolašinske vlasti da ne podrži prijedlog Ministarstva odbrane i Vojske Crne Gore, a opštine Šavnik, Mojkovac i Žabljak da povuku navodno izdatu saglasnost na prijedlog da se u potencijalnom zaštićenom području dopusti izgradnja poligona za uništavanje naoružanja.

Ta organizacija smatra da je nevjerovatno da se u ekološkoj državi biraju najljepše i najčistije prirodne cjeline, pa čak i područja koja su predviđena za zaštitu, kako bi se završili ekološki štetni i visokorizični poslovi.

“Pored nacionalne zaštite, Sinjajevina pripada listi EMERALD područja Crne Gore pod Bernskom Konvencijom za očuvanje evropske divlje flore i faune i njihovih prirodnih staništa. Područje pripada i potencijalnim NATURA 2000 Staništima, gdje se kroz državni projekat za uspostavljanje ekološke mreže NATURA 2000 poslednje dvije godine rade biodiverzitetska istraživanja.” podsjećaju iz te organizacije.

Direktorica “Green home” Nataša Kovačević upozorava da bi “Uništavanje municije, mina i eksploziva u ekološki nedovoljno ispitanim uslovima dovešće u visoki rizik opstanak ovog kraja i lokalnih stanovnika, te dovesti do trajne degradacije zemljišta i infiltracija teških metala u podzemne vode. Čak i ako se da prioritet delaboraciji ili rastavljanju municije postavlja se pitanje metode uništavanja najštetnijih komponenti kao što su čahure, upaljači i sl.”

Ona navodi da je naučno dokazano da se zemljište na lokaciji uništavanja viška naoružanja zagađuje teškim metalima i to niklom, bakrom, živom, arsenom dok voda na lokacijama skladištenja sadrži olovo, željezo i nikl.

“S obzirom da za područje Sinjajevine nisu ispitani kvalitet i tokovi podzemnih voda, neodgovorno je tvrditi da do zagađenja, čak i uz primjenu preventivnih mjera, neće doći . Pristup na pitku vodu predstavlja osnovno ljudsko pravo stanovnika Sinjajevine, koje u ovom slučaju zavisi od Savinog jezera kao jedinog izvorista pitke vode za nekoliko katuna i ono ne smije biti ugroženo”, saopštava “Green home”.

"Nema planova za NATO bazu"

Uoči ministarskog sastanka NATO u novembru prošle godine, generalni sekretar Alijanse Jens Stoltenberg izjavio je kako nema planova za NATO bazu u Crnoj Gori. 

"U Crnoj Gori neće biti aktivnosti NATO-a bez konsenzusa crnogorske Vlade. NATO je samo tamo gdje mu ta zemlja da dobrodošlicu. I to važi za sve saveznice . Nema planova za NATO bazu dok nas ne pozovu", kazao je Stoltenberg. 

Prethodno se iz Demokratskog fronta moglo čuti da NATO planira da instalira vojne baze u Crnoj Gori, kao i da postoji urbanistički dokument na kojem je navodno na Sinjajevini ucrtana baza, odakle bi NATO trebalo da “ima obavještajnu kontrolu nad Zapadnim Balkanom.”

Na to je tada odgovorio ministAr odbrane Predrag Bošković: "Meni je prosto nevjerovatno da se neko poziva na izjave gospodina Kneževića i njegovih partnera, ali evo još jednom: niko nije od Crne Gore tražio niti je Crna Gora tražila pozicioniranje bilo kakvih baza. Nadam se da ovu temu s ovim završavamo".

Sinjajevinu štite i na društvenim mrežama

Sinjajevina je tema i na društvenim mrežama, pa tako grupa “Sačuvajmo Sinjajevinu” takođe apeluje da se netaknuta priroda sačuva i ne dozvoli njeno narušavanje. Oni kažu da su iznenadjeni i zaprepašćeni informacijom da se tamo planira izgradnja objekata za gađanje i uništavanje naoružanja.

“Posebno jer je još 2013. najavljivano da će Sinjajevina u dogledno vrijeme postati regionalni park prirode. Tada je najavljeno da će adekvatna studija biti pripremljena za 18 mjeseci, ali nije poznato šta se sa njom desilo. Projekat je podržala i Delegacija EU u Crnoj Gori, sa oko 290.000 eura. Sinjajevina je jedan izuzetan potencijal za razvoj turizma i poljoprivrede, koji su strateški pravci privrednog razvoja Crne Gore. Budućnost nikako ne vidimo u njenoj devastaciji i ruiniranju. Stoga se nadamo da će Vlada odustati od ovog plana i Sinjajevinu valorizovati na održiv način, da ona ostane netaknuta i postane mjesto odmora i uživanja u prirodi.”

Olja BULATOVIĆ