PKCG

CG na pola puta do pune rodne ravnopravnosti

Na sjednici Koordinacionog odbora za žensko preduzetništvo Privredne komore Crne Gore razmatrane su informacije o Indeksu rodne ravnopravnosti za Crnu Goru i podršci Ministarstva ekonomije, Zavoda za zapošljavanje Crne Gore, lokalnih samouprava, te Investiciono razvojnog fonda razvoju ženskog preduzetništva. Članovi Odbora su upoznati sa aktivnostima MONSTAT-a i kompanije BI Consulting, a najavljeni su predstojeći događaji iz oblasti razvoja ženskog preduzetništva.

Sjednicu je vodila predsjednica Koordinacionog odbora dr Ivana Tomašević , a u radu su, pored privrednica, učestvovali Ljiljana Filipović, potpredsjednica Komore, predstavnici Ministarstva ekonomije, opština, Zavoda za zapošljavanje, Uprave za statistiku i Investiciono razvojnog fonda.

Snežana Remiković, načelnica Odsjeka statistike demografije i migracija Monstata, predstavila je Indeks rodne ravnopravnosti.
Riječ je o indeksu koji se prvi put utvrđuje u Crnoj Gori, a za 2019. godinu iznosi 55. U Evropskoj uniji vrijednost ovog indeksa je 67,4.

“Sa vrijednošću indeksa 55, Crna Gora je na polovini puta ka postizanju potpune rodne ravnopravnosti”, kazala je Remiković.

Prema Indeksu rodne ravnopravnosti za Crnu Goru, žene su u Crnoj Gori najmanje jednake kada je riječ o parametrima koji mjere moć, vrijeme, znanje, novac i rad, te najviše ravnopravne u oblasti zdravlja. Kada je mjerenje domena rada, bilježi se horozontalna i vertikalna segregacija odnosno nedovoljna zastupljenost žena u različitim vrstama zanimalja kao i na vodećim pozicijama. Takođe prema Indeksu, zabilježena je razlika u platama od 16,1 % uz pojašnjenje „većim učešćem žena u slabo plaćenim zanimanjima i sektorima, od kojih su neki tradicionalno “ženski”, kao i time da su zaposlene žene često gurnute da se bave ovim poslovima uprkos većem nivou svog obrazovanja”.

Prema ocjenama učesnika/ca istraživanja za potrebe izrade Indeksa rodne ravnopravnosti, najznačajnije barijere za liderstvo žena u menadžmentu preduzeća su: žene imaju veću odgovornost prema porodici nego muškarci; nedovoljno menadžersko ili ukupno radno iskustvo žena; uloge koje su muškarcima i ženama dodijeljene od strane društva; stereotipi i predrasude o ženama.

Monstat je pozvao sve donosioce politika da doprinesu napretku Crne Gore u ovoj oblasti.

Ministarstvo ekonomije je tokom 2019. godine unaprijedilo programe podsticaja preduzetništva. Ovo se prevashodno odnosi na unapređenje inovativnosti malih i srednjih preduzeća, povećanje regionalne i lokalne konkurentnosti kroz usaglašavanje sa zahtjevima međunarodnih standarda poslovanja, nefinansijsku i podršku razvoju preduzetništva te uspostavljanje i promociju mentoring usluga. Ministarstvo ekonomije će nastojati da u pomenute programe uključi što više preduzeća u vlasništvu žena, kao i u nove koje namjeravaju da uvedu u narednom periodu, a odnose se na podsticanje konkurentnosti privrede i izvoza.

“Sve zajedničke mjere i aktivnosti donose rezultate o čemu najbolje govori to što je 24 odsto preduzeća u vlasništvu žena, što je prije desetak godina bilo nezamislivo. U Crnoj Gori 2011. godine bilo je samo 3021 preduzeće u većinskom ženskom vlasništvu, a u 2019. godini 6996”, kazala je Ana Šebek, Ministarstvo ekonomije.

Ona je najavila da će Vlada ubrzo usvojiti Program za unapređenje konkurentnosti privrede za 2020. godinu koji ima 13 linija. Novina je što su četiri finansijske linije opredijeljene za preduzeća u većinskom vlasništvu žena ili osoba mlađih od 35 godina. Podrška se odnosi na refundaciju do 60 odsto opravdanih troškova, bez PDV-a. Zavod za zapošljavanje kroz program za kontinuirano stimulisanje zapošljavanja i preduzetništva pruža finansijsku podršku
nezaposlenim licima, tehno-ekonomskim viškovima, preduzetnicima i pravnim licima sa statusom malog preduzeća, uz uslov da se kreiraju najviše tri novootvorena radna mjesta. Takođe, Zavod za zapošljavanje pruža i nefinansijsku podršku kroz konsultacije, pripreme i izrade biznis planova i edukacije čime se stimulišu posebne ciljne grupe da osnuju sopstvena preduzeća i na taj način otvore nova radna mjesta za sebe, ali i za druge.

“Na prvi poziv Zavoda u okviru Programa grantova za samozapošljavanje konkurisalo je 135 osoba, od čega 62 žene. Pozitivno je ocjenjeno 49 biznis ideja preduzetnica, a ugovor potpisan sa njih 44”, navela je predstavnica ZZZCG Irena Perić, dodajući da je riječ o bespovratnim sredstvima iz pretpristupnih fondova Evropske unije u iznosu od 3.000 do 7.500 eura.

Lokalne samouprave imaju finansijske i nefinansijske linije čime se stvaraju uslovi za investicije i otvaranje novih radnih mjesta kroz podršku biznis idejama, čije su kreatori, između ostalih, i žene preduzetnice. Programe razvoja preduzetništva, sa akcentom na žensko, prezentovali su predstavnici opština – Sanja Mitrović, Bar, Petar Vujović, Tivat, Suzana Memarović, Herceg Novi, Sonja Nikčević, Nikšić, Nermina Bašić Škrijelj, Pljevlja, Dragan Bulatović,
Kolašin, te Danijela Radeč, Podgorica.

Bar je u 2019. opredijelio 100.000 eura za razvoj preduzetništva.

“Na konkurs koji je Opština Bar raspisala za razvoj preduzetništva najviše su se javile žene. To govori da su se preduzetnice sa teritorije barske opštine pokrenule, a posebno raduje što su to učinile u ruralnim područjima. Za podršku ženskom preduzetništvu opredijelili smo ukupno 35.000 eura i odobrili četiri projekta”, rekla je Mitrović.

Opština Tivat je tokom prošle godine sa 10.000 eura podržala žensko preduzetništvo. Osim privrednicama, sredstva su dodijeljena i kreativnim radionicama za žensko socijalno preduzetništvo i preduzetničkoj učionici u osnovnoj školi, naveo je resorni sekretar Petar Vujović.

Dragana Radević, članica Instituta za preduzetništvo i ekonomski razvoj, te predavačica na Univerzitetu Donja Gorica, smatra da u Crnoj Gori nikada nije bilo ovoliko programa podrške.