OD 22. DO 26. APRILA

Cetinje: Počela Nedjelja arhiva

Promocijom edicije „''Pasoške knjige u Knjaževini Crnoj Gori'' (knjiga II)” , čiji je izdavač Državni arhiv, a priređivač sedmočlani tim na čelu sa Srđanom Pejovićem, na Cetinju je večeras počela manifestacija Nedjelja arhiva, koju Državni arhiv Crne Gore organizuje od 22.-26. aprila.

Direktor državnog arhiva Crne Gore Stevan Radunović je kazao da manifestacijom “Nedjelja arhiva” žele da ukažu na  značajnu obavezu prema arhivima i prema arhivskoj građi koja zaslužuje  odgovarajuću brigu I pažnju.

 “Čak I u ovom vremenu nailazimo na neadekvatan odnos prema arhivskoj građi, kako prema onoj koja je iz ranijeg vremena sačuvana tako i prema onoj koja u ovom vremenu nastaje, a koja treba da ostane kao svjedočanstvo o događajima za buduće generacije”- kazao je Radunović I dodao da su to motivi zbog kojih je obnovljena manifestacija.

 Govoreći o knjizi ''Pasoške knjige u Knjaževini Crnoj Gori'' (knjiga II)”,akademik Božidar Šekularac je kazao da je riječ o modernoj I arhivistički korektno urađenoj knjizi.

 “Kao prvo priređivači su ispoštovali principe objavljivanja dokumenata in extensor odnosno sabrali su i objavili dokumenta nespornog istorijskog značaja, u cjelosti tematski odabrana za period od 1879-1883. godine, odnosno poimenične crnogorske pasoše za ovaj period. Ovdje valja istaći da ova dokumenta predstavljaju prvorazredan istorijski izvor, posebno za temu iseljavanja stanovništva iz crne Gore, pitanje koje još uvijek čeka cjelovitu obradu, iako je u dosadašnjoj literturi ovo pitanje višestruko razmatrano”- kazao je Šekularac.

 Knjiga ''Pasoške knjige u Knjaževini Crnoj Gori'' (knjiga II)”,dodaje on, daje odgovore na mnoga pitanja, kao što su:lični podaci,odakle je lice, kome se izdaje pasoš, u koju zemlju se seli i slično.

 “Treba istaći da ova pasoška knjiga potvrđuje da se iseljavalo iz svih krajeva Crne Gore, naravno znatno više sa prostora tzv Stare Crne Gore, svakako iz ekonomskih razloga“ –ukazuje Šekularac.

 Jedan od urednika ovog izdanja arhivista Srđan Pejović naglašava da se u Državnom arhivu nalazi se pet sačuvanih knjiga „Protokola izdatih pasoša“, koje obuhvataju period od 1866 – 1892. god. i 1903 – 1905. godine.

 „Značaj i stanje ove arhivske građe, čiji je sadržaj jedinstveno dokumentarno svjedočanstvo o iseljavanju iz Crne Gore, obavezuje da se valjano zaštiti. U cilju očuvanja originalnih dokumenata i potrebe da se učini što dostupnijom najširem krugu korisnika, nametnula se potreba publikovanja ove građe.

Zbog toga je objavljivanje ove značajne građe utvrđeno kao jedna od prioritetnih programskih aktivnosti Državnog arhiva.Kada se radi o arhivskoj građi koja sadrži statističke preglede, odnosno standardne klase podataka o stanovništvu Crne Gore, u izdavačkoj politici taj pravac je trasiran 2009. godine, publikovanjem obije sačuvane knjige Popisa stanovništva Crne Gore iz 1879. godine“-kaže Pejović.

On zaključuje da je publikovanjem ove značajne edicije, Državni arhiv Crne Gore je nastavio svoju programsku orijentaciju sa ciljem da se izvori prvog reda učine dostupnijim kako naučnoj, tako i široj javnosti.

Milena Stanojević,Radio Crne Gore