VELIKI PROJEKAT

EU pomaže gasifikaciju Crne Gore

Evropska unija pokrenula je novi projekat za početak procesa snadbijevanja prirodnim gasom u Crnoj Gori, a kako pojašnjavaju u Delegaciji EU, to je početak dugoročnog procesa koji će doprinijeti čistijoj životnoj sredini i poboljšanju kvaliteta snadbijevanja energijom u našoj državi. Prvi sastanak povodom ovog projekta održan je danas u Vladi.

Potrošnja gasa u Crnoj Gori je trenutno ograničena na upotrebu plinskih boca. "Najnoviji projekat EU će pogurati procjenu potrebnih uslova za gas i stvaranje sveobuhvatnog plana za snadbijevanje građana Crne Gore sa čistijom i pristupačnijom energijom- korišćenje prirodnog gasa", navodi se u saopštenju Delegacije EU u Crnoj Gori.

Ovo je početak dugoročnog procesa – koji kako se bude odvijao - doprinijeće čistijoj životnoj sredini i poboljšanju kvaliteta snadbijevanja energijom u Crnoj Gori.

"Poslat je tim stručnjaka u Crnu Goru da izradi prvu studiju o mogućnostima uvođenja sistema za snadbijevanja širom Crne Gore. Evropska komisija je izdvojila 500.000 eura za finansiranje ove studije", saopšteno je iz Delegacije EU.

Naziv studije je Glavni plan za razvoj gasa i portfolio za identifikaciju prioritetnih investicionih projekat u Crnoj Gori. Studiju je naručila Evropska investiciona banka (EIB) u okviru Investicionog okvira za zapadni Balkan ( WBIF ) a biće implementirana od strane COWI-IPF konzorcijuma.

"Studija se sastoji od razvoja opsežnog srednjoročnog master plana za prirodni gas koja će da ispita sve aspekte ( tehničke , pravne i regulatorne , ekonomske , tržišne , socijalne itd ) koji se odnose na uvođenje gasa u nekoliko regiona Crne Gore. Ovo je u u skladu sa energetskom strategijom i akcionim planovima Crne Gore. Nakon razvoja i uspostavljanja glavnog plana za gas, razviće i uspostaviti portfolio prioritetnih investicionih projekata za gas, kako bi Vlada Crne Gore privukla investicije i sprovela projekat gasovoda", pojašnjavaju u Delegaciji EU

Ovaj projekat se sprovodi na zahtjev Ministarstva ekonomije, pod pokroviteljstvom Investicionog okvira za zapadni Balkan uz Evropsku banku za obnovu i razvoj ( EBRD) , koja može biti potencijalni finansijer za prioritetne projekte i koja će biti uključena u pripremi studija.

"Pored nadležnih ministarstava , drugi korisnici ovog projekta biće Regulatorna agencija za energetiku , izabrani gasni operater , Montenegro bonus . Razvoj znanja i vještina na lokalnom nivou u okviru ovih institucija u Crnoj Gori vezano za razvoj gasnog sistema je glavni aspekt tehničke pomoći koja će biti pružena", poručuju iz Brisela.

Studija će ispitati potencijalne izvore gasa u Crnoj Gori, uključujući planirana podvodna istraživanja, gas iz Jadransko jonskog gasovoda i potencijalne terminale za prirodni tečni gas.

"Tražena prognoza buduće potrošnje gasa ispitaće sve sektore, domaćinstva, usluge i industriju, a obuhvatiće efekte inicijative za prelazak sa struje na gas koja bi mogla da određuje cijenu gasa i inicijativama za konačnu energetsku efikasnost. Optimizacija smjera i rasporeda gasovoda i distributivnog sistema biće tehnički realizovana sa minimum troškova i naći će se na geografskom informacionom sistemu, i biće usmjerena prema velikim potrošačkim centrima i susjednim zemljama na najekonomičniji način i sa minimalnim uticajem na životnu sredinu", stoji u saopštenju .

Upozoravaju međutim da, kako bi se u toku studije riješilo nekoliko ključnih pitanja, moraće se donijetii neke političke odluke.

"To podrazumijeva neophodne promjene pravnog i regulatornog okruženja u vezi sa gasom, koraci potrebni da se ubrza proces uvođenja gasa kao čistog izvor energije, određivanje strukture tarife koja je tržišno zasnovana, ali i pristupačna i koja podstiče prelazak na gas, investicioni podsticaji za nezavisne kompanije da se angažuju u razvoju gasne infrastrukture i političke odluke koje će potvrditi da određeni djelovi Crne Gore potražuju gas u mjeri koja opravdava priključenja na prenosni sistem gasa iz tehničke i ekonomske perspektive", poručuju iz Delegacije EU.

Donošenje ovakvih političkih odluka olakšaće tim stručnjaka, preko niza seminara za postizanje konsenzusa koje su prilagođene individualnim korisnicima.

"Ovaj projekat je povezan sa skoro završenom studijom izvodljivosti Investicionog okvira za zapadni Balkan na Jadransko Jonskom gasovodu", poručuju iz Delegacije EU.