Objavila M.L.B.

PREDLOG DPS-A

Za izbore poseban bankovni račun

Jasno razgraničavanje finansiranja političkih subjekata tokom izborne kampanje u odnosu na redovan rad, povećanje granice kada je riječ o donacijama pravnih, odnosno fizičkih lica, kako bi se rasteretio državni budžet, samo su neka od rješenja koja je pripremila Radna grupa koja se bavi izmjenama Zakona o finansiranju političkih subjekata.

Razmatrana je i opcija krivičnog sankcionisanja nezakonitih radnji u okviru nelegalnog finansiranja poltiičkih subjekata.

Za analitičara Predraga Drecuna, riječ je o rješenjima koja predstavljaju značajan iskorak u odnosu na dosadašnja. Za opozicionog Neđeljka Rudovića predložena rješenja neprihvatljiva su jer, kako kaže, ograničavaju mogućnost opozicionim partijama ili subjektima da iznesu kampanju i da je finansiraju.

Radna grupa za izmjene Zakona o finansiranju političkih subjekata pripremila je nacrt zakona koji može, kaže Mihailo Anđušić iz DPS-a, predstavljati ozbiljnu osnovu za unapređivanje tih zakonskih rješenja. Uz učešće predstavnika NVO sektora, akademske zajednice i državnih institucija, uspjeli su da ispoštuju preporuke OEBS-a i ODIHR-a. Novina je na desetine, a jedna od ključnih - jasno razgraničavanje izborne kampanje u odnosu na redovan rad političkih subjekata.

“Jasno razgraničavanje se odnosi i na razgraničavanje finansiranja političkih partija u odnosu na redovan rad i izborne kampanje, kroz otvaranje posebnih žiro računa za ta dva odvojena perioda”, kaže Anđušić.

Dobro rješenje, ali i zamka, smatra analitičar Predrag Drecun. Zato se mora, kaže, dobro pravno urediti i normirati šta je izborni, a šta redovni trošak.

“Vrlo je teško razgraničiti šta je to izborni trošak, a šta redovni trošak, i ako se bude u vrijeme izborne kampanje sa redovnog računa nešto plaćalo, uvijek može biti podložno kritici onih političkih subjekata koji su oponenti toj stranci”, ističe analitičar Predrag Drecun.

Kako bi se državni budžet dodatno rasteretio, predloženo je povećanje granice za finansiranje partija od pravnih i fizičkih lica. Za Drecuna ovakva ograničenja nijesu ni potrebna.

“Povećane su donacije od strane fizičkih lica sa dvije na pet hiljada, od strane pravnih lica sa pet na deset hiljada eura”, kaže Anđušić.

“Ukoliko neko može da dokaže da ima taj novac iz legalnih tokova i želi da ga donira partiji, ne vidim zašto bi se ograničio i na pet hiljada. Poenta je da se postavi druga vrste kontrole - da svi prihodi koji budu uplaćeni budu uplaćeni preko banke”, ističe Drecun.

Za opozicionog Neđeljka Rudovića, koji je učestvovao u diskusiji koju su članovi Radne grupe imali prošle sedmice sa predstavnicima ODIHR-a, ova rješenja su neprihvatljiva.

Jer, kako kaže, zabranom finansiranja iz redovnih prihoda, ograničavaju mogućnost opozicionim partijama ili subjektima da iznesu kampanju i finansiraju je.

”Opozicione partije pod pretpostavkom kao što je najčešće slučaj, koje uzmu kredit da bi finansirale kampanju, taj kredit ne bi mogle vraćati iz sredstava koje prihoduju po osnovu svog parlamentarnog statusa”, navodi Rudović.

Pred Radnom grupom je rad na dodatnom osnaživanju pojedinih rješenja, te usvajanje manje bitnih preporuka koje su, zaključuje Anđušić, nedavno dobili od OEBS-a.

Tanja Perović, TVCG