DOBAR IZBOR, ALI...

Bojović: Nije ovo onaj san o nezavisnosti

Crna Gora danas obilježava devet godina nezavisnosti. Na istorijskom referendumu održanom 21. maja 2006. godine, glasovima 55,5 posto birača, Crna Gora je povratila nezavisnost. Za prethodnih devet godina, Crna Gora je napravila dosta uspjeha na međunarodnom planu. Do kraja godine očekuje se poziv za članstvo u NATO, a i lider je u regionu kada su u pitanju EU integracije.

Ipak, Rade Bojović, nekadašnji lider Pokreta za nezavisnost Crne Gore, smatra da Crna Gora danas nije država za kakvu su se zalagali, kako kaže, izvorni suverenisti.

"Nije ovo onaj san o nezavisnosti koji smo mi sanjali od 90-tih godina. Iz ove perspektive, kada gledate sve te događaje, imate pomiješanost osjećanja. Jer, onu političku priču i zalaganja koju smo pričali tokom 90-tih godina, kao što su Evropa, vladavina zakona, prosperitetna ekonomija, slobodan politički sistem, sve je to potonulo tih 90-tih godina u onom zločinačkom raspadu Jugoslavije i užasima koji su nakon toga nastali. Ta ideja je vaskrsla ponovo početkom 2000. godine", kazao je Bojović, u intervjuu za agenciju Anadolija.

Smatra da "politička partija kojoj je najvećim dijelom nezasluženo pripala nagrada obnovitelja države, jeste Demokratska partija socijalista (DPS), koja jeste pokazala osobinu političkog mutiranja".

"Sada imate situaciju da one autentične političke snage koje su bili zagovornici ne samo nezavisnosti Crne Gore, već i priče da ta država treba da bude demokratska i pravno uređenja i proevropska, te političke stranke su imale sekundarnu ulogu u odnosu na DPS“, ističe Bojović.

Iako je DPS u ranim devedesetim odbijala priču o nezavisnoj Crnoj Gori, upravo je najviše zahvaljujući partiji Mile Đukanovića ostvaren pozitivan rezultat na majskom referendumu 2006.godine. Toga je svjestan i Bojović.

"Došlo se u situaciju da bez tog političkog konglomerata, taj posao niste mogli završiti. Treba biti iskren i reći da ni oni taj posao ne bi završili bez saveza sa autentičnim suverenistima. Jer, koliko god da je moćna DPS, trebale su im izvorne suverenističke stranke, kao i partije manjinskih naroda. Taj posao je završen 2006. godine i ja nemam dileme da je Crna Gora napravila dobar izbor, nezavisno od naših zalaganja sa početka devedesetih. Alternativa je u konačnom bila tadašnja Srbija i ova današnja Srbija, koja bi u toj konstalaciji bila samo proširena Srbija, kako god se zvala zajednička država. Izboreno je to što je izboreno, ali očigledno da motivi nisu bili isti. Iz ove perspektive, nakon devet godina od nezavisnosti, to nije ono za šta smo se borili mi izvorni suverenisti“, ističe Bojović.

Suverenističke partije nestale sa političke scene

Početkom devedesetih, kada je i počeo raspad SFRJ, Liberalni savez Crne Gore (LSCG) snažno se zalagao za nezavisnost Crne Gore. Na referendumu 1992.godine, većina je glasala za ostanak u zajednici sa Srbijom. Liberalni savez Crne Gore je sa političke scene Crne Gore nestao 2005. godine, godinu uoči referenduma kada će Crna Gora povratiti samostalnost.

"Nesrećna crnogorska politička okolnost jeste da su se stranke koje su se zalagale za nezavisnu Crnu Goru vremenom ili pogasile, ili su marginalizovane, ili su postale priljepak vlasti, kao što je slučaj sa Socijaldemokratskom partijom (SDP). Na nesreću, Liberalni savez Crne Gore (LSCG), koji se od starta zalagao za nezavisnu Crnu Goru je ugašen i prije referenduma, a SDP nije uspio u svojoj misiji koja je za mene od početka bila utopijska, a to je da će da reformiše DPS i učine ih slične sebi“, kaže Bojović.

Velikosrpska politika i dalje živa

Dominantna tema uoči referenduma za nezavisnu Crnu Goru, ali i tokom devedesetih, bila je velikosrpska politika i njen uticaj na Crnu Goru. Bojović, kao neko ko je od početka svoje političke karijere zastupao stav nezavisne Crne Gore i zalagao se za promociju crnogorske nacije, ubijeđen je da je ta politika i dalje živa.

"Nemam nikakve dileme da je velikosrpska politika i dalje živa. Ona je poražena u smislu velikodržavnih aspiracija, prekrajanja teritorija. To pitanje je u najmanju ruku dugoročnije odloženo. Mislim da je tu došlo do transformacije politike u pravcu pokušaja da onamo gdje ste politički izgubili, sada to kompezirate kroz nešto što bi bila kulturno-politička akcija. Kad kažem kulturno-politička akcija, onda mislim na glavnog nosioca te politike, za koju mislim da nisu odustali ni za pedalj, a to je Srpska pravoslavna crkva. To je jedan politički igrač u Crnoj Gori. Ona je to od prvog momenta. Danas ništa manje nego juče“, kaže Bojović.

On zamjera partiji Mile Đukanovića što kako kaže "koalira sa Srpskom pravoslavnom crkvom“, a da je s druge strane zanemarila Crnogorsku pravoslavnu crkvu (CPC).

"DPS je učinio vrlo malo na afirmaciji državnog identiteta. Imamo crnogorski jezik, ali u obrazovanju imate četvoroimeni jezik. Nezavisno što se radi o istom jeziku, to je ipak neustavno rješenje. Što se tiče Crnogorske pravoslavne crkve (CPC), ona je potpuno marginializovana“, ističe Bojović.