P. R. [ Beta ]

Tužilaštvo u Milanu otvorilo istragu o vikend snajperistima u ratnom Sarajevu

Tužilaštvo u Milanu otvorilo je istragu o tvrdnjama da su tokom rata u Bosni i Hercegovini (BiH) državljani Italije učestvovali u nekoj vrsti lova na ljude, plaćajući da s položaja vojske bosanskih Srba iznad Sarajeva iz snajpera ubijaju žitelje grada pod opsadom.

Kako prenosi italijanska agencija Ansa, o vikend-snajperistima u ratnom Sarajevu pisalo se prije 30 godina, a tokom godina prikupljeni su iskazi i dokumentarci, pa je novinar Ecio Gaveceni, osnažen dijalogom sa „izvorom“, odlučio da objedini taj materijal i podnese prijavu.

„Ono što sam saznao, od izvora u BiH, jeste da je bosanska obavještajna služba krajem 1993. obavijestila lokalnu ispostavu SISMI (bivša italijanska vojna obavještajna služba) o prisustvu najmanje pet Italijana, koji su se nalazili u brdima oko grada, gdje su došli da pucaju u civile“, naveo je Gaveceni na početku dokumenta od 17 strana, s datumom 28. januar, koji je podnio tužilaštvu.

U tome su mu pomogli advokati Nikola Briđida i Gvido Salvini. U julu su se pojavile vijesti o otvaranju istrage, koju vodi tužilac Alesandro Gobis, pod sumnjom na izvršenje krivičnih djela višestrukog ubistva s podlim motivima i posebnom okrutnošću.

Gaveceni prenosi imejl prepiske iz 2024. godine u kojoj bivši „007“ piše: „Saznao sam za fenomen krajem 1993. iz dokumenata bosanske vojne bezbjednosne službe o ispitivanju uhapšenog srpskog dobrovoljca (...) On je izjavio da je pet stranaca putovalo s njim iz Beograda u Bosnu i Hercegovinu (najmanje troje od njih su bili Italijani)“.

Tada je rekao: „Informacije smo dijelili sa SISMI (italijanska vojna obavještajna služba, sada AISI) zvaničnicima u Sarajevu, jer je postojala indicija da turističke grupe snajperista/lovaca polaze iz Trsta“.

Navodno je riječ o „jednom čovjeku iz Torina, jednom iz Milana i jednom iz Trsta“. Milanac je bio „vlasnik privatne klinike specijalizovane za estetske procedure“.

„To je priča o životu. Otkriva dio društva koji je istinu zataškao“, kazao je Gaveceni, pojašnjavajući svoje motive da podstakne otvaranje pitanja koja su se pojavila još 2022. godine, kada je u Sarajevu, na festivalu dokumentarnog filma u organizaciji tadašnje Al Džazire Balkans, prikazan film Sarajevo safari slovenskog autora Mirana Zupaniča, piše Hina.

Osobe čiji je identitet bio skriven u tom filmu govorile su o tome da su bogati stranci, konkretno Italijani, plaćali čitavo bogatstvo kako bi učestvovali u lovu na stanovnike opkoljenog Sarajeva, a njihov dolazak na brda oko glavnog grada BiH postao je unosan posao koji je vodila jedna agencija iz Trsta.

U Sarajevu je tokom opsade od 1992. do 1995. godine ubijeno više od 11.000 njegovih tadašnjih stanovnika, uključujući 1.600 djece.

Film koji je otvorio pitanje o okolnostima stradanja nekih od njih privukao je veliku pažnju, a bivša sarajevska gradonačelnica Benjamina Karić podnijela je i krivičnu prijavu Tužilaštvu BiH protiv nepoznatih počinilaca za ciljana ubistva civila tokom opsade, ali istraga nikada nije pokrenuta.

Agencija Hina prenosi pisanje italijanske Republike i navodi da se kao izvor spominje tadašnji vojni obavještajac Armije BiH inicijala E.S.

Penzionisani pripadnik obavještajne službe Armije BiH Edin Subašić lokalnim je medijima u BiH potvrdio da je upravo on tokom rata prikupio takve informacije.

„Pronađena su imena nekih od počinilaca, a daljnja istraga vjerovatno bi trebalo i mogla da rasplete taj splet organizacije, putovanja, dolaska u Sarajevo, plaćanja, gađanja, povratka i trebalo bi osvijetliti sve te aspekte u svim tim fazama, uključujući i onu koja je za nas najznačajnija, a to je organizacija na crti razgraničenja u Sarajevu“, kazao je Subašić za televiziju N1.

Istakao je da je cijela priča krajnje morbidna jer je postojao poseban cjenovnik, odnosno tarife koje su učesnici „safarija“ plaćali pripadnicima vojske bosanskih Srba da bi pucali s njihovih položaja. Cijene su rasle u zavisnosti od toga da li su potencijalne žrtve bili muškarci, vojnici ili civili, žene, trudnice ili djeca.

„To je teško shvatiti zdravim razumom, ali se jednostavno dogodilo i moramo prihvatiti te činjenice“, tvrdi Subašić.

Gaveceni podsjeća da je bivša italijanska vojna obavještajna služba imala odjeljenje u Sarajevu i siguran je da u toj službi postoji formiran dosije o ovom slučaju, odnosno o „ratnim turistima“ kojih je, kako tvrdi, bilo barem stotinu.

„Očekujem da možemo pronaći barem jednog ili dvojicu ovih italijanskih snajperista“, rekao je.

Generalni konzul BiH u Milanu Dag Đumurukčić najavio je punu saradnju vlasti svoje zemlje u istrazi milanskog tužilaštva. „Želimo otkriti istinu o tako okrutnoj aferi i obračunati se s prošlošću. Imam neke informacije koje ću proslijediti istražiteljima“, zaključio je Đumurukčić.