А.М.

SA FLORIDE

Sonda Euklid za istraživanje mračnog dijela univerzuma polijeće danas

Evropski svemirski teleskop Euklid danas polijeće sa Floride ka svemiru gdje će istraživati dvije velike misterije univerzuma - tamnu materiju i tamnu energiju.

Ta dva elementa, teorijska i nevidljiva, čine 95 odsto univerzuma, ali se gotovo ništa ne zna o njihovoj tačnoj prirodi.

Sonda polijeće danas u 15.11 po srednjeevropskom vremenu iz baze Kejp Kanaverala u američkoj saveznoj državi Floridi, i to na raketi Falkon 9 (Falcon) kompanije SpejsEks (SpaceX).

Veruje se da tamna materija objašnjava zašto se, između ostalog, galaksije ne raspršuju u rojeve zvijezda. Što se tiče tamne energije, njeno postojanje je neophodno da bi se objasnilo ubrzanje širenja univerzuma.

U pokušaju da skine veo sa tih misterija, misija Evropske svemirske agencije (ESA) će izraditi trodimenzionalnu mapu univerzuma, koja obuhvata dvije milijarde galaksija, ali je čovjeku vidljiva samo jedna trećina.

Treća dimenzija mape biće vrijeme. Euklid će zaroniti u daleku prošlost univerzuma, nastalog prije 13,8 milijardi godina.

Svemirski brod težine dvije tone, visok 4,7 metara i širok 3,5 metara, u martu je, prvi put predstavljen novinarima, u čistoj, sterilnoj prostoriji grupe Tales Alenija Spejs (Thales Alenia Space), u Kanu.

Euklid će se nalaziti blizu svemirskog teleskopa Džejms Veb (James Webb), 1,5 miliona kilometara od Zemlje, garantujući mu trajnu izloženost suncu sa solarnim panelima.

Njegove prve slike očekuju se u oktobru, ali će biti potrebno mnogo duže za bilo kakva otkrića, posle analize brda podataka koje će dostaviti Euklid.

Misija, vrijedna 1,5 milijardi eura, trebalo bi da traje do 2029. godine, a možda i više ukoliko se neočekivano sazna nešto više o univerzumu.