Objavila M.L.B.

ISTRAŽIVANJE PODMORJA

Prva naftna bušotina krajem 2019.

Prvi brod za seizmička istraživanja nafte i gasa uploviće u crnogorske vode 1. novembra, dok ćemo prvu naftnu bušotinu imati krajem 2019, kazao je za TVCG Vladan Dubljević, direktor Uprave za ugljovodonike. Kocesionari već plaćaju državi naknadu od oko milion i po godišnje, a pravi profit nas čeka, tvrdi Dubljević, tek pronalaskom nafte i gasa.

Istraživanja u prethodnom vijeku pokazala su da nafte i gasa ima. Dokaz za to su uzorci jezgra bušotina koja su smještena u depou Uprave za ugljovodonike i pažljivo se čuvaju.

Koliki je taj prirodni resurs, na kojoj dubini i gdje se nalazi pokazaće ozbiljna istraživanja kojima su otvorena vrata, prije tri godine, raspisivanjem prvog tendera. Za uspostavljanje čvrste zakonske osnove, Ministarstvo ekonomije je koristilo iskustvo Norvežana, čija je zemlja peta u svijetu po izvozu nafte na čemu zarađuju oko 40 milijardi dolara godišnje.

Na tender su se prijavile tri grupe kompanija, a prvi ugovor Vlada je potpisala sa italijansko-ruskim konzorcijumom Eni-Novatek u septembru 2016.

Drugi ugovor sklopljen je sa grčkom kompanijom Energean Oil and Gas, koja je prošle godine objavila izvještaj nezavisnog procjenitelja „Competent Persons Report – CPR“ u kojem se tvrdi da Crna Gora u podmorju ima 51 milijardu kubika gasa i 144 miliona kubika tečnih resursa, što je oko 438 miliona barela nafte.

Podaci su se odnosili na 330 kilometara kvadratnih kod Ulcinja na koje su dobili koncesiju.

“To su samo grube procjene na bazi rezultata istraživanja u okolnom prostoru i bušenja i eksploatacije u okolnom prostoru albanskog podmorja, hrvatskog i italijanskog”, kaže Branislav Glavatović, inženjer geofizike.

Uplovljavanje prvog broda za seizmička istraživanja, koja će takve analize potvrditi ili demantovati, očekuje se prvog novembra, a prva bušotina je planirana krajem 2019.

Iako kompanije već plaćaju državi naknadu pravi profit nas čeka, tvrdi Dubljević, tek pronalaskom nafte i gasa.

''Onoga trenutka kada krene proizvodnja, mi dijelimo taj profit i mi smo definisali naš sistem tako da on bude zasnovan na koncesionoj nadoknadi plus posebnom porezu na profit. Podjela će biti na 62 % do 68 % u korist države Crne Gore”, naveo je Dubljević, direktor Uprave za ugljovodonike.

Uprava za ugljovodonike i Vlada pripremaju se za raspisivanje drugog tendera. Za razliku od prethodnog, na koji su se prijavile naftne kompanije, koje će osim istraživanja moći i da prerađuju i prodaju gas i naftu, naredni tender namijenjen je samo onima koji će savremenim tehnologijama precizno utvrditi da li i koliko crnog zlata ima u našem podmorju u oblastima koje su još neistražene.

“Kada se dobiju ti rezultati podaci će biti ponuđeni naftnim kompanijama, a mi ćemo kao država sa geo-fizičkim kompanijama podijeliti profit od toga. Oni će izvršiti procjenu tog prostora i ako nađemo potencijalno novi prostor u kojem ima nafte i gasa, mi ćemo raspisati novi tender”, naveo je Dubljević.

U potrazi za naftom i gasom Crna Gora ipak kaska za zemljama regiona.

''Italija mislim da je uspjela da napravi preko 1.500 bušotina, da ima oko 130 aktivnih, da ima tridesetak platformi, da imate u Hrvatskoj gasne platforme, Albanija već to radi, Grčka je zapadni dio obale usmjerila na istraživanja. Po mom sudu Crna Gora ne bi smjela da se odrekne takve mogućnosti”, naveo je ekonomski analitičar Vasilije Kostić.

Potraga Crne Gore za naftom traje više od 100 godina. Prvi put u istoriji i prvi u regionu, kralj Nikola 1914.daje pravo holandskom biznismenu J.Kocare da traži petrolej u okolini Skadarskog jezera. Prva koncesija ozvaničena je 20. februara te godine objavom zakona u službenom listu „Glas Crnogorca“.

Vizija Holanđanina, ali i Crne Gore ubrzo se ugasila zbog početka Prvog svjetskog rata, no to nije bio kraj, već početak naše potrage za fosilnim gorivima.

Svetlana Slavujević, RTCG