Туфик Софтић

NADLEŽNI KONAČNO DA REAGUJU

Ništa još nije preduzeto povodom štete na Đalovića pećini

Rukovodstvo Speleološkog kluba Pauk iz Bijelog Polja uputilo je apel nadležnim opštinskim organima da urgentno djeluju zbog štete koja se i dalje pravi na Đalovića pećini, pozivajući istovremeno i tužilatvo da ubrza postupke po njihovim prijavama.

Predsjednik tog kluba, Petar Cerović, Portalu RTCG je kazao da se to čini nelegalnim radnjama na probijanju vještačkog ulaza, odnosno tunela koji je otvoren već dvije godine, a zatvoren improvizacijom, ceradom kojom nije spriječeno narušavanje kripto klime, čime se dovodi sam opstanak biodiverziteta u pećini.

“Na  kapitalnom turističkom projektu valorizacije Đalovića pećine nijesu dozvoljene nikakve improvizacije čime bi se narušio biodiverzitet same pećine, a i čitave Đalovića klisure koja je proglašena kao nacionalno dobro. Nesavjetan izvođač radova je bez dozvola, improvizacijama, nemarnošću, odstupajući od projektne dokumentacuje i ne shvatajući o kakvom se objektu radi, doveo u pitanje dali se projekat može nastaviti”, rekao je Cerović.

Predsjednik Speleološkog kluba “Pauk” ranije kazao je da su došli do mnogih novih saznanja i imena krivaca koji su doveli do katastrofalnog ishoda dosadašnjih radova na valorizaciji Đalovića pećine.

“Mi smo prijavili i ukazali na nesavjesno i neodgovorno ponašanje izvođača radova na projektu Đalovića pećina, ugrožavane čitavog biodiverziteta u Đalovića klisuri koja je zaštićeno nacionalno dobro Crne Gore. Ta prijava je podnesene još početkom septembra ove godine, zaveden je Jedinici za suzbijanje ekonomskog kriminala pod oznakom 63/3-3 broj 215/22-546. Zašto još ništa nije preduzeto i zašto nas tužilaštvo još ne poziva da provjeri naše navode iz te prijave, nije nam poznato”, kazao je Cerović.

On je napomenuo da je brzina i efikasnost važna zbog toga da problem ne bi dalje eskalirao čime bi se nepovratno izgubile ljepote i ukrasi samog objekta Đalovića pećine.

Cerović je podsjetio i da je Agencija za zaštitu životne sredine u međuvremenu zbog osnovane sumnje da se neadekvatnim postupanjem u dijelu zaštićenog područja Đalovića klisura, u Đalovića pećini, Osnovnom državnom tužilaštvu (ODT) u Bijelom Polju podnijela krivičnu prijavu protiv NN lica.

“Zato nam nije jasno šta se čeka u tužilaštvu. Naš Speleološki klub je podnio prijavu, Agencija za zaštitu životne sredine je podnijela prijavu, i opet se ništa još ne dešava. Niko nas ni na razgovor ne poziva”, kazao je predsjednik SK “Pauk” iz Bijelog Polja.

Priča oko Đalovića započela je kada su predstavnici Speleološkog kluba “Pauk” policiji prijavili da su vandali ispisivali imena po zidovima pećine i oštetili pećinski nakit.

Protiv nekoliko lica je, potom, podnesena krivična prijava zbog uništenja prirodnog dobra, ali se nakon toga pokrenulo pitanje oko toga kako se godinama izvode radovi na valorizaciji Đalovića pećine, da li se to radi na stručan način i da li se tim radovima nanose nepopravljive štete prirodnom ambijentu najveće pećine na Balkanu, kao i čitavom njenom okruženju.

Uprava javnih radova se još u jesen 2019. godine pohvalila da je početkom izgradnje žičare iznad Đalovića klisure napravljen krupan korak u realizaciji projekta njene turističke valorizacije. Procijenjena vrijednost kompletne investicije je tada bila 18 miliona eura, obezbijeđenih kapitalnim budžetom Vlade Crne Gore.

U dokumentima Opštine Bijelo Polje ostalo je zapisano da je projekat valorizacije Đalovića pećine višegodišnji projekat, da je ukupna vrijednost do sada zaključenih ugovora preko 23 miliona eura. To je prošle godine.

Kapitalnim budžetom za 2023, za nastavak projekta valorizacije Đalovića pećine, predviđeno je 1,9 miliona eura.

Izvođač radova je firma „Novi Volvox“, koja nije nepoznata, mada je u CRPS, od njenog osnivanja 2009. godine, zabilježeno 25 vlasničkih promjena, a posljednja promjena je evidentirana početkom aprila ove godine.

Ta firma je za radove u Bijelom Polju angažovala podizvođače, među kojima je i kompanija dosadašnjeg predsjednika opštine Bijelo Polje, Petra Smolovića. Kada je prvi put izabran na tu funkciju, on je istupio iz firme “Imperijal”, koju je nastavio da vodi njegov brat.

Radovi kasne i izvodili su se u tišinii, a niko do sada nije pomenuo način na koji se to čini, odnosno kvalitet. Milioni su već, po osnovu ovog projekta, uloženi u opštinu Bijelo Polje.

Speleolozi smatraju da su uloženi štetno i pozivaju tužilaštvo da reguje po njihovim, kao i prijavama Agencije za zaštitu životne sredine.