Zorica Ilić (priredila izbor iz štampe)  [ DW ]

30. 04. 2024. 13:58

Nezadovoljstvo zbog Rezolucije o Srebrenici

„Nemamo ništa protiv osude ratnih zločina u Bosni i drugdje, ali smo protiv toga da srpski narod bude okarakterisan kao genocidan“, citira Noje Cirher cajtung ministra spoljnih poslova Srbije Ivicu Dačića. Švajcarski list navodi da, „ono što je razljutilo“ Dačića jeste rezolucija Ujedinjenih nacija o genocidu počinjenom u Srebrenici 1995. godine. Nju su, podsjeća se, predložile Njemačka i Ruanda, a o njoj bi početkom maja trebalo da se izjasni Generalna skupština UN.

„Otada srpski mediji izvještavaju o užurbanim naporima beogradske diplomatije da ubijedi države-članice UN da bar budu uzdržane prilikom glasanja“, piše list i dodaje da predsjednik Srbije Aleksandar Vučić kritikuje to što je priprema rezolucije „protekla u tajnosti i u potpunoj tišini“.

„Tačan tekst planirane rezolucije o Srebrenici još nije poznat. Ono što se djelimično zna jeste da bi 11. jul trebalo da u cijelom svijetu bude proglašen za dan sjećanja na masakr. Rezolucija osuđuje ’svaki pokušaj negiranja genocida’. Uz to ona podržava ’sve napore da počinioci tog masakra budu izvedeni pred međunarodne sudove’“, piše švajcarski list i podsjeća da je glavni počinilac, Ratko Mladić, 2017. u Hagu osuđen na doživotni zatvor.

List piše i da se u rezoluciji „ne pominje Srbija ili Republika Srpska“, a „podrazumijeva se ni ’genocidni’ karakter’ srpskog naroda. Rezolucija se fokusira na žrtve i njihovu rodbinu. Ali, to ne sprječava srpske režimske političare i njihove medije da govore o napadu na ugled srpskog naroda“, piše Noje Cirher cajtung.

Jevrejski autoriteti u raspravi o pojmu genocida

„U debati je zvanična Srbija mobilisala i jevrejske eksperte kao ključne svjedoke“, piše list. „Među njima su i ugledni istoričar i istraživač genocida Jehuda Bauer, bivši direktor Međunarodnog centra za proučavanje Holokausta Jad Vašem. U jednom kratkom videu Bauer kaže da se u Srebrenici nije dogodio genocid, već masovno ubistvo. Takvih slučajeva, kaže Bauer, ima na stotine u istoriji.“

„I Efraim Zurof, bivši direktor centra Simon Vizental u Jerusalimu, takođe se uključio u diskusiju rekavši da je očigledno da je u Srebrenici počinjen težak ratni zločin. Ipak, kako je dodao, srpski počinioci sistematski su ubijali samo muškarce i mladiće, a poštedjeli su žene. Zbog toga, rekao je, ne može biti riječi o genocidu“, piše list.

Zurof je, kako se dalje navodi, u autorskom članku za „Jeruzalem Post“ kritikovao politizaciju pojma genocid koji je svojom upotrebom postao propagandno oružje koje koriste grupe žrtava širom svijeta da bi zahtijevale satisfkaciju i naknadu, napisao je Zurof, a prenio švajcarski list.

„S druge strane“, kako piše Noje Cirher cajtung, „bosanski mediji u Sarajevu citiraju jevrejskog profesora prava Menahema Rozensafta s njujorškog univerziteta Kolumbija koji prebacuje Zurofu da genocid pogrešno predstavlja kao apstraktni koncept i da ga čini predmetom intelektualne sofistike. Međutim, kaže Rozensaft, genocid je ustaljeni termin u međunarodnom pravu: javlja se ’kada je namjera da se ubistvom i drugim mjerama uništi etnička ili vjerska grupa u cjelini ili djelimično’. Upravo to su jasno rekli sudovi u Hagu u slučaju Srebrenica,“ navodi se u tekstu.

Rezolucija o Srebrenici – doprinos pomirenju?

Upravo to, podsjeća list, poriče Milorad Dodik, predsjednik Republike Srpske, koji koristi izraz zločin u Srebrenici, i koji izražava poštovanje i saučešće žrtvama, ali kaže i da genocida tamo nije bilo. List podsjeća da je Dodik pak „u jednom drugačijem geopolitičkom okruženju, kada se pristup Evropskoj uniji činio predvidljivim, rekao da tačno zna šta se u Srebrenici dogodilo: ’Bio je genocid, kojeg je utvrdio sud u Hagu’, rekao je Dodik 2005.“

List takođe podsjeća da je 2010. godine Skupština Srbije usvojila deklaraciju o Srebrenici u kojoj se „osuđuje ’zločin protiv bosansko-muslimanskog stanovništva’ i to ’onako kako ga je utvrdio Međunarodni krivični sud’. Kao što je poznato, sud je koristio izraz genocid“, piše list i ocjenjuje da je „takav gest danas nezamisliv“.

Na kraju, u članku Noje Cirher cajtunga se zaključuje: „Rezolucija UN o genocidu u Srebrenici je veoma opravdana kao gest prema žrtvama. Međutim, to nije doprinos pomirenju Srba i Bošnjaka, kako pišu njeni sponzori.“

Kancelar „impresioniran Crnom Gorom“

List Frankfurter algemajne cajtung piše o sastanku njemačkog kancelara Olafa Šolca i crnogorskog premijera Milojka Spajića u Berlinu.

„Njemački kancelar Olaf Šolc bio je ’impresioniran’ odlučnošću Crne Gore da okonča pregovore na njenom putu ka članstvu u Evropskoj uniji. Tokom susreta s premijerom Milojkom Spajićem u ponedjeljak u Berlinu, Šolc je izrazio optimizam kada je riječ o tom prijemu – ali nije naveo datum.“

„Šanse za prijem Crne Gore su, gledano iz mog ugla, velike. Nijedna zemlja u regionu trenutno ne napreduje odlučnije da ispuni neophodne preduslove“, rekao je Šolc.,a prenosi frankfurtski list.

Crna Gora, kako je rekao kancelar, „prije svega napreduje na području pravne države“. Takođe, dodao je, ona „stoji na kursu EU kada je riječ o ratu Rusije protiv Ukrajine“.

Spajić je sa svoj strane garantovao da njegova vlada deluje odlučno i da će nastaviti s reformama pravosuđa.

Njemački list obavještava svoje čitaoce da su se Šolc i Spajić „sastali uoči 20. godišnjice velikog proširenja Evropske unije na istok“.