Nenad Krajcer (po agencijama)  [ DW ]

10. 09. 2025. 10:44

Poljska oborila ruske dronove: „Ovo je čin agresije“, ocjenjuje premijer Tusk

Poljska je, kako sama navodi, po prvi put uništila ruske dronove koji su ušli u vazdušni prostor te zemlje. Tokom ruskog napada na Ukrajinu, poljski vazdušni prostor ponovo je bio povrijeđen dronovima, saopštilo je poljsko vojno zapovjedništvo. Vojska govori o više od desetak dronova. Neki su oboreni.

Poljski premijer Donald Tusk potvrdio je da se radi o ruskim dronovima. „Suočavamo se s velikom provokacijom“, ocijenio je Tusk i dodao da je Poljska spremna da se odbrani od takvih provokacija. Premijer je naglasio da je u stalnom kontaktu s vojnim zapovjedništvom, ministrom odbrane i predsjednikom.

„Ovo je čin agresije koji je predstavljao stvarnu prijetnju po bezbjednost stanovništva“, navodi se u saopštenju Glavnog štaba oružanih snaga na Iksu.

Vlada je na vanrednoj sjednici raspravljala o situaciji.

NATO: Ne radi se o napadu

Prema izvorima u NATO, a koje prenosi agencija Rojters, ta alijansa ne smatra da upad ruskih dronova u poljski vazdušni prostor predstavlja napad. Ali, početni pokazatelji ukazuju na to da je upad šest do deset dronova bio namjeran.

To je bio prvi put da su se avioni NATO suprotstavili potencijalnim prijetnjama u savezničkom vazdušnom prostoru. Poljski borbeni avioni F-16, holandski F-35 i italijanski izviđački avioni Avaks učestvovali su u toj noćnoj operaciji. Sistemi protivvazdušne odbrane Patriot, stacionirani u tom regionu, otkrili su dronove na radaru, ali ih nisu napali.

Potraga za oborenim dronovima

Rukovodstvo NATO je informisano, saopštio je ministar odbrane Vladislav Kosinjak-Kamiš. Jedinice vojske dobile su uputstvo da na terenu traže ostatke oborenih dronova. Prema policijskim podacima, prvi dron pronađen je u istočnopoljskom selu Čosnovka.

Kosinjak-Kamiš apelovao je na građane da se ne približavaju ostacima i da u slučaju da nešto pronađu obavijeste policiju. Stanovništvo u vojvodstvima Podlazje, Mazovija i Ljublin pozvano je da ostane kod kuće.

Ulasku dronova u poljski vazdušni prostor prethodili su višesatni ruski vazdušni napadi na zapad Ukrajine.

Privremeno zatvaranje aerodrome

Četiri aerodroma privremeno su zatvorena. Letovi su dijelom morali biti preusmjereni. Na varšavskom aerodromu Šopen, najvećem u Poljskoj, avioni u međuvremenu ponovo mogu da polijeću i slijeću. Putnici, međutim, još uvijek moraju da računaju na kašnjenja. I na drugim aerodromima koji su u početku bili zatvoreni, uključujući onaj u istočnopoljskom Ljublinu, saobraćaj je ponovo uspostavljen.

Visoka predstavnica EU za spoljnu politiku Kaja Kalas na Iksu ocjenjuje da je riječ o „najozbiljnijem kršenju evropskog vazdušnog prostora od strane Rusije od početka rata“. Postoje naznake da se to dogodilo „namjerno, a ne slučajno“.

Ukrajinski predsjednik Volodimir Zelenski optužio je Rusiju da je namjerno poslala dronove prema Poljskoj. Nije se radilo o jednoj letjelici koja bi se mogla nazvati slučajnošću, napisao je Zelenski na Iksu. Najmanje osam dronova bilo je usmjereno prema zemlji-članici NATO. Ukrajinski ministar spoljnih poslova Andrij Sibiha napisao je na Iks: Ruski predsjednik Vladimir Putin neće prestati „testirati Zapad“ sve dok ne dobije „odlučan odgovor“ na ruske agresije.

„EU stoji uz Poljsku“

Predsjednica Evropske komisije Ursula fon der Lajen osudila je Rusiju zbog „nepromišljenog i neviđenog“ kršenja poljskog vazdušnog prostora. „Svjedočili smo nepromišljenom i neviđenom kršenju poljskog i evropskog vazdušnog prostora od strane više od deset ruskih dronova Šahid“, rekla je Fon der Lajen u srijedu u svom govoru o stanju Unije u Evropskom parlamentu u Strazburu. „Evropa stoji uz Poljsku u potpunoj solidarnosti“, dodala je.

I francuski predsjednik Emanuel Makron iskazao je svoju solidarnost s Poljskom i Rusiju pozvao da se uzdrži od sličnih akcija u budućnosti.

Uloga Poljske u ratu protiv Ukrajine

U proteklim nedeljama više puta dronovi su ulazili u vazdušni prostor iznad Poljske i padali. Niko pri tom nije bio povrijeđen. Ministar odbrane već je u utorak rekao da se dronovi ubuduće mogu obarati, ako to bude opravdano. Odluku o tome vojska mora da donosi u svakom pojedinačnom slučaju.

Poljska, članica Evropske unije i NATO, važan je politički i vojni saveznik Ukrajine, koju je napala Rusija. Zemlja ima i ključnu ulogu kao logističko čvorište za vojnu pomoć Zapada Kijevu.