Tufik Softić

Čija je beranska "Hidroenergija Montenegro"?

Ni poslije skoro dvije decenije niko još zvanično ne postavlja pitanje ko je vješto izigrao Opštinu Berane kada je ostavio bez udjela u akcionarskom društvu "Hidroenergija Montenegro“ koje je svojevremeno osnovano u ovom gradu.

Ko, kako i na koji način, za sada još uvijek nije poznato, ali šteta po tom osnovu na godišnjem nivou sigurno se mjeri visokim novčanim iznosima. Preduzeće „Hidoenergija Montenegro“ osnovano je u Beranama u jesen 2007. godine. Tada je biznismen Oleg Obradović došao u svoj rodni grad i preko kompanije "Hemera Capital“ napravio dogovor sa tri opštine na sjeveroistoku Crne Gore o davanju koncesija za izgradnju malih hidrolektrana na njihovim teritorijama, ponudivši im za uzvrat dio akcija u zajedničkoj firmi.

Odluka o upisu udjela Opštine Berane u DOO "Hidroenergija Montenegro“ donijeta je u lokalnom parlamentu krajem oktobra te godine. U njoj je precizno definisano da će ova Opština kao svoj osnivački ulog unijeti „nenovčana sredstva u iznosu od 5.023 eura shodno procjeni ovlašćenog procjenjivača“ i na osnovu ovog uloga postati vlasnik 3,33 procenta kapitala novoosnovane firme.

Tom odlukom je definisano i da sjedište firme bude u Beranama, sa osnovnom djelatnošću "izgradnja objekata za proizvodnju i distribuciju električne energije".

"Privrednim društvom upravljeće Odbor direktora od sedam članova, u čijem sastavu će biti i predsjednik opštine Berane. Raspodjela dobiti vršiće se po procentualnom učešću u vlasništvu. Opštine će svoj dio od deset procenata od opredijeljene dobiti za fiskalnu godinu za koju se odluka donosi, dijeliti među sobom u zavisnosti od količine proizvedene i prodate električne energije sa teritorije pojedinačne opštine“, navodi se u ovoj odluci u koju je Portal RTCG imao uvid.

U njoj je decidno stajalo da se za sprovođenje odluke i potpisivanje potrebne dokumentacije ovlašćuje predsjednik opštine Berane koji je trebalo da bude i jedan od članova Odbora direktora.

Dva mjeseca ranije potpisan je protokol o saradnji sa kompanijom "Hemerom Capital“, kojim su definisane prava i obaveze potpisnika. Strane potpisnice su se saglasile da "Hemera Capital“ sa svojim poslovnim partnerima investira u projekte na teritoriji Berana, Andrijevice i Plava i pruži neophodnu logistiku za privlačenje stranog i domaćeg kapitala.

Upravo tim protokolom je difinisano da ove tri sjeverne opštine dijele deset odsto kapitala i dobiti iz "Hidroenergije Montenegro“.

Kao što je odlukom definisano vlasništvo, protokolom o saradnji određeno je da osnivački ulog iznosi stotinu deset hiljada eura i da taj kapital za zajedničku firmu obezbijedi "Hemera Capital“ Olega Obradovića, čiji potpis stoji na kraju protikola pored poptisa tadašnja tri predsjednika ovih opština.
Sve bi to bilo u redu, da nedavno se kasnije nije ispostavilo da prema pregledu u Centralnom registru privrednih subjekata Opština Berane, kao ni druge dvije opštine, nikada nijesu upisane kao vlasnici "Hidroenergije Montenegro“.

U junu 2007. godine priliko registrovanja pod punim nazivom "Hidroenergija Montenegro“ - Berane kao osnivači su upisani "Hemera Capital" sa sedamdeset odsto i izvjesna firma "Fortis“ doo – Berane sa trideset procenata. Tada je kao izvršni direktor upisan sada pokojni Vladimir Obradović iz Berana koji je zajedno sa Olegom Obradovićem bio i ovlašćeni zastupnik. Godinu kasnije, nakon što je registrovano povećanje kapitala, kako novčanog tako i nenovčanog, Centralni registar bilježi promjenu izvršnog direktora. I sljedećih nekoliko promjena u Centralnom registru tiče se povećanja kapitala. Zanimljivija je promjena koja je zabilježena 26. novembra 2008. godine gdje kao osnivač pristupa Miodrag Ivanović sa dvadeset pet procenata vlasništa.

Nepunu godinu kasnije, 8. juna 2009.godine Ivanović istupa iz vlasništva, ali se zato uvećava vlasništvo "Hemera Capital“, odnosno Olega Obradovića na 68,06 odsto.

Na čelu firme naredne dvije godine bio je još jedan građanin Berana, sve do maja 2012. kada kada je zabilježeno da se vlasništvo "Hemera Capitala“ smanjilo na četrdeset odsto, dok je većinski vlasnik sa 60 odsto odjednom postala kompanija „Bemax“, a izvršni direktor Ranko Radović. Mjesec kasnije kao ovlašćeni zastupnici Hidroenergije Montenegro upisani su Oleg Obradović i Veselin Kovačević. Prema evidentiranoj promjeni iz septembra 2013. godine firmi su kao osnovači pristupili Aleksandar Mijajlović i Ranko Ubović sa po 25 procenata. "Bemaxu" je ostalo deset odsto, dok se udio "Hemera Capitala“ nije promijenilo.

Prema evidenciji iz januara 2015. godine firma se i dalje zove “Hidroenergija Montenegro“ Berane. Iz vlasništva je istupio "Bemax“, tako da su osnivači ostali Asleksandar Mijajlović i Ranko Ubović sa po trideset procenata i "Hemera Capital“ sa 40 odsto vlasništva. Tada se u medijima moglo pročitati da je plan "Hidroenergije Montenegro" da izgradi ukupno 13 mini hidroelektrana na području beranske opštine, a vrijednost investicija je 28 miliona eura. “Hidroenergija Montenegro” koncesije je tada dobila na 27 godina.
Sve lokacije su u slivu Lima. Pet u području Šekularske rijeke, i čak osam na Beranskoj Bistrici. Tri male hidroelektrane planirano je da se izgrade na području plavske opštine, i još četiri u Andrijevici.

Nakon što je na području Berana električna energija iz malih elektrana počela da se distribuira i prodaje, postavljeno je pitanje koliko su tri opštine na sjeveru države izgubile i ko je za to kriv? Najveći gubitnik je Opština Berane na čijoj teritoriji je ova kompanija do političkih promjena na državnom nivou uspjela da izgradi deset malih hidroelktranakoja.

Da je preduzeće trebalo najviše da bude beransko govori i podatak da je upisano u registar privrednih društava ovog grada. "Hidroenergija Montenegro" u tom registru se nalazi pod brojem 5-0387691/003, sa šifrom djelatnosti 40140. Berane je upisano i kao sjedište. Adresa selo Buče, dok telefona, faksa i mejla - nema.

Godišnja dobit “Hidroenergije Montenegro” na teritoriji opštine Berane mjeri se milionima eura. Koliko tačno, lako bi se moglo utvrditi. Lako bi se moglo izračunati i koliko je samo do sada na gubitku Opština Berane zbog činjenice da je neko zakulisnom i vještom “igrom” ostavio bez akcija u uvoj kompaniji. Ne bi bilo teško sračunati i koliko će biti na gubitku u vremenu za koje su izdate koncesije.

Da li će se naći neko ko će ovo pitanje pokrenuti i preispitati do kraja kako je do svega toga došlo? Ako je legalno, srećno bilo.

Legalno je i postaviti pitanje - da li je sve legalno i čija je beranska “Hidroenergija Montenegro”.