Ljudi i događaji - 26. septembar

Radio i televizija Crne Gore podsjećaju na događaje koji su obilježili današnji dan.

1837.
Počela je da radi mješovita crnogorsko-austrijska Komisija za razgraničenje. Osnovana je posredovanjem ruskog emisara i stručnjaka za razgraničenje Čivkina, a zadatak joj je bio da definiše granice između Crne Gore i Austrije.

1849.
Rođen je Ivan Petrovič Pavlov, ruski fiziolog i osnivač Instituta za eksperimentalnu medicinu. Dobitnik je Nobelove nagrade za medicinu 1904. Na osnovu eksperimenata na psima postavio je teoriju uslovnog refleksa, a značajni su i njegovi radovi o inervaciji srca i funkciji jetre.

1912.
Kralj Nikola je uputio proglas crnogorskim vojnicima, kojim je faktički objavljen rat osmanskoj imperiji i ulazak Crne Gore u Prvi balkanski rat.

1914.
U Podgorici je montirana nova radio-stanica, smještena na ušću Ribnice u Moraču, u blizini zgrade Duvanskog monopola da bi bila zaštićena od bombardovanja.
Radio-stanica je imala izuzetno veliku snagu (njeni talasi pokrivali su Italiju i sjevernu Afriku), a trebalo je da omogući radio-vezu između Francuske i Rusije. Instalirali su je Francuzi, a svečanom otvaranju prisustvovali su ministar crnogorske vlade Risto Popović i francuski poslanik na Cetinju Delaroš Verne. Stanica je prestala da radi u januaru 1916. kada su je pred ausrougarsku invaziju demontirali sami Francuzi.

1945.
U Njujorku je umro mađarski kompozitor i pijanista Bela Bartok čije je djelo otvorilo nove pravce razvoja mađarske muzike. U svjetskim razmjerama jedan je od začetnika "nove muzike" XX vijeka. Poznati su njegova simfonijska poema “Košut”, opera “Dvorac Modrobradog”, baleti “Drveni princ” i “Čudesni mandarin” i brojna kamerna djela.

1990.
U Rimu je u 83. godini umro Alberto Moravija, italijanski književnik, jedna od najzanačajnijih ličnosti italijanske književnosti XX vijeka. Njegova najpoznatija djela su: “Rimske priče”, “Čočara”, “Rimljanka” …

2008.
U 84. godini umro je slavni američki filmski glumac Pol Njumen. Igrao je u 60 filmova, a za Oskara je bio nominovan devet puta ali je, pored dva počasna, osvojio samo jednog za ulogu u filmu "Boja novca" 1986.

2011 .
U dvorcu kralja Nikole u Baru predstavljena su podvodna istraživanja u uvali Bigovica iza brda Volujice, nalazištu antičkog emporiona- Lučice, koje je izveo međunarodni arheološki tim s britanskog Univerziteta Sautempton, u saradnji sa Zavičajnim muzejom barskog Kulturnog centra. Tokom tih istraživanja otkriveno je, kako je saopšteno, bogatstvo materijala, posebno u južnom dijelu uvale.

Svjetski je Dan čistih planina. Ovaj dan nas podsjeća na to koliko je važno očuvati čiste i netaknute planine koje su ne samo prirodno bogatstvo, već i dom mnogim biljnim i životinjskim vrstama.