Ljudi i događaji - 7. oktobar

Radio i televizija Crne Gore podsjećaju na događaje koji su obilježili današnji dan.

1042.
Na Tuđemilskom polju kod Bara odigrala se poznata bitka u kojoj je dukljanska vojska pod vođstvom kneza Stefana Vojislava, rodonačelnika dinastije Vojislavljevića, porazila vizantijsku vojsku. Vojska Crne Gore slavi taj dan kao svoj praznik.

1452 .
Iz zatočeništva na dvoru Stjepana Vukčića Kosače upućen je u Veneciju Ivan Crnojević, sin Stefana Crnojevića, a odatle uz bogate darove u Gornju Zetu. Bio je to jedan od glavnih razloga zbog kojih je Stefan Crnojević stao uz Veneciju, nakon što je pobijedio srpskog despota Đurađa Brankovića.

1571.
Španska i mletačka mornarica potukle su kod Lepanta u jugozapadnoj Grčkoj osmansku flotu. U najvećoj pomorskoj bici poslije bitke kod Akcijuma 31. p.n.e. poginulo je oko 25.000. osmanskih vojnika i potopljeno 80 brodova. To je bila i posljednja velika bitka sa brodovima na vesla.

1841.
Na Njegušima je rođen crnogorski knjaz i kralj Nikola I Petrović Njegoš. Na državni prijesto stupio je 1860. Godine, nakon smrti knjaza Danila. Tokom njegove vladavine Crna Gora je dobila i formalnu potvrdu međunarodnog priznanja na Berlinskom kongresu 1878. godine, a 1910. je uzdigao crnogorsku knjaževinu u kraljevinu i proglasio se za kralja. Nakon teških bitaka na početku Prvog svjetskog rata, osobito slavne Mojkovačke bitke, Crna Gora je 1916. kapitulirala, a kralj Nikola je napustio zemlju. Umro je u izgnanstvu u Francuskoj 1. marta 1921.

1849.
Umro je američki pisac Edgar Alan Po. Za života gotovo nepoznat, postao je jedan od najuticajnijih pjesnika kada su vrijednost njegovog djela otkrili francuski pjesnici Bodler, Malarme i Valeri. Njegove kratke pripovijetke smatraju se pretečom detektivskih romana.

1885.
Rođen je danski atomski fizičar Nils Henrik David Bor, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1922, za istraživanja strukture atoma. Jedan je od osnivača atomske fizike.

1914.
U Trepči kod Andrijevice rođen je poznati crnogorski pisac Mihailo Lalić. Gimnaziju je završio u Beranama, a pravo studirao u Beogradu. Učestvovao je u NOR-u . Bio je član Crnogorske akademije nauka i umjetnosti. Napisao je značajna djela s tematikom iz crnogorske moderne istorije: “Svadba”, “Hajka”,”Lelejska gora”,”Zlo proljeće”,”Dokle gora zazeleni”,”Pramen tame”,”Ratna sreća”. Dobitnik je brojnih nagrada za književnost i prvi dobitnik Njegoševe nagrade 1963.

2000.
Poznati slovenački alpinista Davo Karničar prvi je čovjek na svijetu koji je neprekidno skijao s Mont Everesta. Brzina kojom je jurio niz planinu dostizala je 120 kilometra na sat. Naravno, sa sobom je morao da nosi i bocu sa kiseonikom, a svaki minut mu je bio važan jer je prijetila opasnost od promrzlina. Za silazak u bazni logor na visini od 5.240 metara trebalo mu je oko pet sati.

2005.
U hotelu "Maestral" u Pržnu kod Budve počelo je jesenje zasjedanje Parlamentarne skupštine OEBS-a, najveći međunarodni skup do tada održan u Crnoj Gori.

2007.
Svečanim postrojavanjem jedinica, Vojska Crne Gore prvi put je proslavila svoj dan. Svečanost povodom Dana Vojske koji se obilježava u spomen na čuvenu Tuđemilsku bitku kod Bara, 1042. godine, održana je u kasarni u Danilovgradu.

2010.
Umrla je nekadašnja predsjednica Saveznog izvršnog vijeća SFRJ Milka Planinc. Bila je jedina žena premijerka neke socijalističke države.

2010.
Nobelova nagrada za književnost dodijeljena je peruanskom piscu Mariju Vargasu Ljosi. Ljosa je prvi južnoamerički dobitnik Nobelove nagrade za književnost poslije kolumbijskog pisca Gabrijela Garsije Markesa. Proslavio se romanom „Grad i psi“, koji je objavljen 1963.