Ljudi i događaji - 10. novembar

Radio i televizija Crne Gore podsjećaju na događaje koji su obilježili današnji dan.

1444.

U bici kod Varne u Bugarskoj snage Osmanskog sultana Murata II pobijedile su poljsko-ugarsku vojsku kralja Vladislava III Jagjeloviča i erdeljskog vojvode Janoša Hunjadija. Poljski kralj Vladislav u toj bici je poginuo, a to je bio posljednji pokušaj evropskih sila da odbrane Konstantinopolj od osmanlija.

1759.

Rođen je njemački pisac Johan Kristof Fridrih fon Šiler, u čijem djelu se prožimaju poezija, filozofija, istorija i književna teorija. Njegove drame imale su ogroman uspjeh, njegove balade bile najčitanije pjesme u Njemačkoj, a na njegovu “Odu radosti" Betoven je komponovao čuveni završni stav Devete simfonije.

1891.

Umro je francuski pisac Artur Rembo, koji je svoja najbolja djela napisao između 17. i 20. godine. Hvaljena preko mjere i žestoko osporavana, njegova poezija uticala je na sve poetske pravce XX vijeka, posebno na simboliste i nadrealiste.

1908.

U selu Podljuti, Opština Nikšić, rođen je dr Jefto Milović, istoriograf i istraživač crnogorske istorije i istorije književnosti, član Crnogorske akademije nauka i umjetnosti. Ostavio je značajna djela: "Zbornik dokumenata iz istorije Crne Gore 1685-1782", dva obimna toma pisama i drugih dokumenata – građe o Petru I Petroviću, te studiju "Petar II Petrović Njegoš u svom vremenu".

1919.

Rođen je ruski inženjer Mihail Timofejevič Kalašnjikov, konstruktor automatske puške AK-47.

1925.

Rođen je Ričard Barton, holivudski glumac velškog porijekla. Bio je nominovan sedam puta za nagradu Oskar, ali je nije nijednom osvojio. Glumio je i Josipa Broza Tita u filmu Sutjeska. Bio je u braku sa glumicom Elizabet Tejlor .

1938.

Umro je turski državnik Mustafa Kemal Ataturk, prvi predsjednik Turske. Pod njegovim vođstvom 1922. zbačen je posljednji sultan Muhamed VI, a 1923. Turska je proglašena republikom.

1989.

Počelo je rušenje Berlinskog zida koji je 28 godina bio simbol podjele Evrope poslije Drugog svjetskog rata i ideološko-političke i vojne konfrontacije Istok-Zapad.

1989.

Crnogorsko narodno pozorište zahvatio je požar koji je teško oštetio zgradu nacionalnog teatra. Umjesto rekonstrukcije starog, kasnije je podignuto novo pozorišno zdanje.

2006.

Skupština Crne Gore izabrala je prvu crnogorsku Vladu u nezavisnoj državi, s premijerom Željkom Šturanovićem na čelu. Istoga dana Skupština je izabrala i članove Ustavnog odbora i skupštinskih odbora.

2008.

Umrla je južnoafrička pjevačica i svjetski simbol borbe protiv aparthejda Mirijam Makeba, poznata kao "Mama Afrika" i "kraljica afričke muzike".