B.Č.J. [ N1 ]

UN UPOZORAVAJU

Klimatske promjene uzrokovaće pogoršanje kvaliteta vazduha

Zbog klimatskih promjena velike vrućine i šumski požari postaće sve češći, intenzivniji i duži, što će pogoršati kvalitet vazduha i zdravlje ljudi, upozorile su Ujedinjene nacije (UN).

Prema novom izvještaju Svjetske meteorološke organizacije, agencije Ujedinjenih nacija, dinamika uzajamnog jačanja zagađenosti i zagrijavanja planete imaće posljedice na klimu, zbog kojih će patiti milioni ljudi.

Godišnji bilten UN-a o kvalitetu vazduha i klimi posebno ističe uticaj dima uzrokovanog šumskim požarima u 2021. godini nakon što su, kao i u 2020, vrućina i suša pogoršali širenje šumskih požara na zapadu Sjeverne Amerike i u Sibiru, što je izazvalo znatno povećanje nivoa finih čestica (PM 2,5) štetnih za zdravlje.

„Prema projekcijama, čak uz slabu emisiju, zagrijavanje planete uzrokovaće povećanje broja šumskih požara i zagađenost atmosfere koju izazivaju“, objasnio je glavni sekretar Svjetske meteorološke organizacije Peteri Talas.

On je u saopštenju naglasio da će ta pojava uticati na ljudsko zdravlje, ali će isto tako pogoditi i ekosisteme, jer zagađivači atmosfere padaju na Zemljinu površinu.

„Posmatrali smo taj proces tokom velikih vrućina koje su pogodile Evropu i Kinu ove godine, kada su stabilni atmosferski uslovi, sunčano vrijeme i slabi vjetrovi pogodovali povećanom nivou zagađivača“, rekao je.

Prema posmatranjima na planetarnom nivou, tokom posljednjih 20 godina ukupna izgorena površina u jednoj godini imala je tendenciju smanjivanja, zahvaljujući manjem broju požara u savani i preriji. Ali, na kontinentalnom nivou, u nekim regionima zabilježena je tendencija povećavanja, posebno na zapadu Sjeverne Amerike, u Amazoni i Australiji.

Snažni šumski požari izazvali su abnormalno povišene nivoe PM 2,5 čestica u Sibiru, Kanadi i na zapadu SAD-a u julu 2021. godine. U istočnom Sibiru te su koncentracije dosegle nivo koji „nikad dosad nije primećen“, tvrdi Svjetska meteorološka organizacija, uglavnom zbog posebno visokih temperatura i suše.

Ova godina „daje da se nasluti šta nam donosi budućnost, jer moramo da se bojimo novog povećanja učestalosti, jačine i trajanja talasa vrućine“, tvrdi Talas.

To bi moglo još više pogoršati kvalitet vazduha zbog takozvane „klimatske reakcije“, odnosno uticaja klimatskih promjena na povećanje nivoa ozona na nivou tla, na štetu vazduha koji udišemo.

Prema projekcijama, na područjima u kojima će se više osjećati ta pojava, a to je većina Azije, živi gotovo četvrtina sjvetskog stanovništva, objasnio je Lorenco Labrador iz Svjetske meteorološke organizacije. Klimatske promjene mogle bi, dakle, naškoditi stotinama miliona ljudi.