BIRN [ An.B. ]

Čelnici državnih agencija dobijali grantove i stambene kredite

Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja dodijelilo je Zoranu Vukčeviću grant od 30.962 eura za privatnu vinariju u vrijeme dok je bio izvršni direktor Investiciono-razvojnog fonda, pokazalo je istraživanje BIRN-a.

U dokumentima koje je BIRN dobio na osnovu zahtjeva za slobodan pristup informacijama navodi se da je Vukčević u maju 2019. dobio grant po osnovu IPARD programa za kućnu vinariju.

U okviru IPARD II programa podrške razvoju poljoprivrede, za period između 2014. i 2024. godine, Crna Gora je imala na raspolaganju ukupno 52 miliona eura, od čega je EU učestvovala sa 39 miliona, dok se ostatak finansirao iz državnog budžeta. Prema podacima ministarstva iz prošlog oktobra, bilo je potrošeno 28,03 miliona eura iz EU fondova.

Tokom 2019. godine, 274 poljoprivredna proizvođača i preduzetnika su kroz IPARD program dobila grantove vrijedne 13,6 miliona eura.

Iz Ministarstva poljoprivrede nijesu odgovorili BIRN-u po kom osnovu je Vukčević dobio grant i da li je u tom momentu bio u konfliktu interesa, s obzirom na to da je IRF učestvovao u procedurama za dobijanje IPARD grantova, pomažući korisnicima da obezbijede sredstva za apliciranje za EU programe.

Iz Razvojne banke kazali su BIRN-u da Vukčević nije dobio finansijsku pomoć te institucije.

„IRF je kao finansijska institucija, imao za cilj podsticanje i ubrzavanje privrednog razvoja, kroz obavljanje primarne djelatnosti, a to je odobravanje kredita, faktoring finansiranja i izdavanje garancija. Djelatnost Fonda, kao ni sadašnje Razvojne banke, nije odobravanje grantova. U dijelu dodjele granta vezanih za IPARD like program, imenovani nije mogao koristiti bilo koji grant od IRF jer takav instrument podrške, Fond nije imao u ponudi, kao ni sadašnja Razvojna banka, sa čime je javnost već upoznata“, kazali su iz Razvojne banke.

U oktobru 2015. godine Vukčević i tadašnji ministar poljoprivrede i ruralnog razvoja Petar Ivanović potpisali su protokol o poslovnoj saradnji u okviru IPARD projekta, prema kojem bi dobitnici grantova dobili sredstva za realizaciju projekata, što je bio uslov za isplatu podrške EU. Sporazumom su obezbijeđeni krediti za poljoprivrednike sa kamatnom stopom od 3,5 odsto, rokom otplate od 12 godina i grejs periodom do četiri godine.

Viši sud u Podgorici je 16. maja osudio Vukčevića na godinu zatvora zbog zloupotrebe položaja u privrednom poslovanju, nakon što je u oktobru i novembru 2020. falsifikovao ugovore o radu kako bi nezakonito obezbijedio pravo na isplatu otpremnine u iznosu od 24 neto zarade u slučaju razrješenja sa funkcije ili podnošenja ostavke.

Pred Višim sudom u Podgorici Vukčeviću i Petru Ivanoviću se sudi zbog optužbi za zloupotrebu službenog položaja prilikom raspodjele 50 miliona dolara iz kredita Razvojnog fonda Abu Dabija od 2015. do 2017. godine.

BIRN Crna Gora je u toku četvoromjesečnog monitoringa pratio potrošnju sedam regulatornih agencija: CINMED-a, Agencije za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost (EKIP), Agencije za energetiku i regulisane komunalne djelatnosti (REGAGEN), Agencije za nadzor osiguranja, Agencije za civilno vazduhoplovstvo, Komisije za tržište kapitala i Razvojne banke Crne Gore (ranije poznate kao Investiciono-razvojni fond).

Dobijali kredite za stanove, a posjedovali nekretnine

Analiza BIRN-a pokazala je da je predsjednik Odbora direktora Branislav Prelević u maju 2021. od Regulatorne agencije za energetiku (REGAGEN) dobio stambeni kredit od 9.475 eura, iako je već posjedovao nekretnine.

U imovinskom kartonu za 2020. objavljenom na sajtu Agencije za sprječavanje korupcije (ASK), Prelević je naveo da posjeduje stan od 104 kvadrata i garaže od 12 i 28 kvadratnih metara, stečene kupovinom. Njegova supruga Ivana Prelević posjedovala je stan od 107 kvadrata koji je kupila, kao i naslijeđen stan od 49 kvadrata. U Prelevićevom imovinskom kartonu se navodi i da je otplaćivao stambeni kredit od 25.000 eura.

Interni oglas za rješavanje stambenih potreba organa agencije raspisan je 2020. godine, a njime je bilo predviđeno da se 33.444 eura isplati za rješavanje stambenih potreba članova odbora. Stambene potrebe funkcionera koje imenuje Skupština rješavaju se prema Planu za rješavanje stambenih potreba, koji donosi Vladina Komisija za stambena pitanja.

REGAGEN je u maju 2021. dodijelio 5.726 eura stambenog kredita članu Odbora direktora Dragutinu Martinoviću, iako je zajedno sa suprugom posjedovao nekretnine. U imovinskom kartonu za 2020. objavljenom na sajtu ASK navodi se da je Martinović posjedovao trećinu stana od 52 kvadrata i kuće od 110 kvadrata, dok je njegova supruga Milica Martinović posjedovala stan od 114 kvadrata i garažu od 12 kvadrata. U tom periodu Martinović je otplaćivao stambeni kredit od 20.000 eura.

Martinoviću je u septembru 2021. prestala funkcija člana Odbora direktora.

Član Odbora direktora Miroslav Vukčević je u maju 2021. dobio 16.334 eura stambenog kredita, iako je 2016. godine dobio 4.750 eura za unapređenje stambenih prilika. U imovinskom kartonu Vukčević je tada prijavio da posjeduje stanove od 59 i 90 kvadrata, kao i 1.600 eura godišnjeg prihoda od rente.

Iz REGAGEN-a su kazali BIRN-u da je krajem 2020. raspisan oglas za rješavanje stambenih potreba, navodeći da je svaki od članova Odbora direktora tražio popravljanje uslova stanovanja u stanovima u kojima žive. Istakli su da je ovlašćeni procjenitelj sproveo procjenu vrijednosti i obima potrebnih radova.

„Procjena je vršena za cijelu kvadraturu stana i svedena na onu kvadraturu koja bi svakom od njih pripadala prema broju članova porodice njihovog domaćinstva u vrijeme podnošenja prijave. Prelević i Martinović su ostvarili pravo na adaptaciju za 70 kvadratnih metara (po tri člana porodice), a Vukčević na adaptaciju 85 kvadrata stambenog prostora (četiri člana domaćinstva)… Član Odbora Dragan Martinović je obavezu po osnovu uzetog kredita vratio“, kazali su iz REGAGEN-a.