А.М. [ N1 ]

SVJETSKE HUMANITARNE ORGANIZACIJE

"Zagreb primljen u Šengen, a krši ljudska prava"

Odluka Savjeta EU da primi Hrvatsku u šengenski prostor, uprkos izvještajima o čestim kršenjima zakona EU i međunarodnog prava o ljudskim pravima od hrvatskih vlasti i njenih graničnih straža, pokazuje nepoštovanje posvećenosti EU temeljnim pravima, saopštilo je osam vodećih humanitarnih organizacija.

U saopštenju Amnesti internešnala, Mreže za monitoring kršenja prava na granicama, Centra za mirovne studije, Danskog savjeta za izbjeglice, ECRE, Hjuman rajts voča, Oksfama i Međunarodnog komiteta za spas se navodi da ta odluka, posle prethodnih procena Evropske komisije i Savjeta EU da je Hrvatska ispunila tehničke uslove za pridruživanje Šengenu i pozitivne preporuke Evropskog parlamenta u novembru, nije iznenađenje.

Tokom godina, institucije EU su u više navrata zatvarale oči pred očiglednim dokazima o sistemskim kršenjima ljudskih prava na spoljnim granicama EU, uključujući Hrvatsku, i nagrađivale poteze koji su utvrđivale granice i sprječavale ljude u potrazi za zaštitom, ukazuju te organizacije.

Ulaskom u Šengen, navodi se, ukinuće se granična kontrola između Hrvatske i ostalih članica EU, uključujući Sloveniju i Mađarsku, kako bi se omogućilo slobodno kretanje ljudi i robe.

Granična kontrola ostaće na snazi na spoljnim granicama Hrvatske sa Srbijom, Crnom Gorom i Bosnom i Hercegovinom.

Dodaje se da je ono što se dešava na hrvatskim i drugim spoljnim granicama EU kriza vladavine prava, u kojoj se krše osnovna prava, uključujući pravo na azil.

Organizacije za ljudska prava i humanitarne organizacije su dokumentovale da su hrvatske vlasti uporno uskraćivale pristup teritoriji i azilu izbjeglicama, tražiocima azila i migrantima i da su se upuštale u kolektivna proterivanja, uključujući nasilno odbijanje.

Nevladine grupe su u više navrata dokumentovale da hrvatska policija primenjuje nasilje nad bespomoćnim ljudima, što predstavlja mučenje i maltretiranje, kao i kršenje člana 3. Evropske konvencije o ljudskim pravima, čiji je Hrvatska potpisnica.

Od početka avgusta do kraja novembra 1.395 ljudi prijavilo je da su ilegalno vraćeni iz Hrvatske u Bosnu i Hercegovinu, prema podacima prikupljenim u okviru Monitoringa zaštite Danskog savjeta za izbjeglice u Bosni i Hercegovini.

Uprkos potkrepljenim i često neoborivim dokazima da je Hrvatska kršila pravila EU, hrvatske vlasti uporno nisu sprovodile pravovremene, temeljne i nezavisne istrage o prijavljenim nedoličnim ponašanjima policije i pozive na odgovornost.

Nevladine organizacije smatraju da je pristupanje Hrvatske, osim ispunjavanja tehničkih kriterijuma za Šengen, trebalo da bude uslovljeno time da vlasti okončaju zloupotrebe granica, obezbijede punu odgovornost za nezakonite prakse i uspostave kredibilan i efikasan nezavisni mehanizam za praćenje granica.