P. R. [ Beta ]

Tusk na 86. godišnjicu upada SSSR u Poljsku: Danas nijesmo sami kao tada

Poljski premijer Donald Tusk je, na 86. godišnjicu upada sovjetskih trupa 17. septembra 1939, kada su Hitlerova Njemačka i Staljinov SSSR rasparčali Poljsku, poručio da danas njegova zemlja nije usamljena kao tada.

„Naučili smo lekciju, mudru lekciju. Junaštvo vojnika tada nije bilo dovoljno, Poljska je ostala usamljena na sceni tragedije Evrope 20. vijeka. Danas je sve drugačije. Poljska ima saveznike, nije sama. Zahvaljujući naporima vlada posljednjih godina poljska armija biće ubrzo najveća u Evropi“, kazao je Tusk polažući vijenac na groblju vojnika Korpusa zaštite pograničja, u mjestu Vitično na istoku zemlje.

On je podsjetio da „stoji blizu granice sa Bjelorusijom“, iz koje je sredinom prošle sedmice upao dio od ukupno najmanje 19 ruskih dronova duboko u vazdušni prostor Poljske i apelovao na Poljake da ne dozvole Rusiji da među njih unosi razdor.

„Moramo da istrajemo ujedinjeni, ne smijemo da dopustimo podjele jer vidimo da je napad dronova imao za cilj da unese haos i u naše misli i srca. Poljska armija je tu da nas brani i svi moramo bez diskusija da stojimo uz poljsku vojsku“, rekao je Tusk.

Na današnji dan, 17. septembra 1939. preko 600.000 vojnika Crvene armije sa 4.700 tenkova, u zoru je prešlo istočne granice Poljske na osnovu tajnog dodatka Pakta Ribentrop–Molotov između Hitlerove Njemačke i Staljinovog SSSR-a i, zajedno sa Vermahtom, okupiralo te oblasti i rasparčalo Poljsku, podsjećaju poljski mediji.

Uhapšeno je tada 200.000 Poljaka, a desetine hiljada oficira, poljskih vojnih zarobljenika, odvučeno je u logore na sovjetskoj teritoriji. Kasnije je NKVD, po odluci vrhuške Kremlja, strijeljao u Katinskoj šumi kraj Smolenska i u drugim mjestima na teritoriji današnje Bjelorusije i Ukrajine skoro 22.000 vojnih zarobljenika.

Oko 1,3 miliona Poljaka deportovano je iz domovine u Sibir.

Ministar odbrane Poljske Vladislav Košnjak-Kamiš polažući danas vijenac u Varšavi optužio je Moskvu da je Poljskoj, samo 17 dana nakon napada Njemačke i početka Drugog svjetskog rata, „zabola nož u leđa“.

Poljski radio je na ovu godišnjicu objavio opširan izvještaj o šteti koju je SSSR nanio Poljskoj ne samo tokom Drugog svjetskog rata, već je ispostavio i račun za to što se Poljska, po odluci saveznika, cijela pomjerila na zapad i ostala bez teritorija u današnjoj Bjelorusiji i Ukrajini, kao i za više od četiri decenije dok je bila satelit Sovjetskog Saveza.

Analitičari su za Poljski radio procijenili, stavku po stavku, da je Poljska na ovaj ili onaj način oštećena za 12,9 biliona dolara, što je višestruko više od oko 1,6 biliona dolara koliko je prethodna poljska vlada procijenila da iznose štete za koje ratne reparacije treba da plati Njemačka.

U izvještaju je procijenjena, između ostalog, izgubljena vrijednost rada kojim su mogli da doprinesu BDP-u ubijeni Poljaci, imovina koju je SSSR oteo sa okupiranih teritorija, uračunat je BDP na istočnim teritorijama koje je anektirao SSSR poslije rata za period od 1945. do 1989. godine.

U procjenu je unesena i vrijednost imovine i čitavih fabrika koje su pobjedničke sile namijenile Poljskoj na njemačkim teritorijama, a koje je dobila kao kompenzaciju za svoju Krajinu u Ukrajini i Bjelorusiji, a SSSR ih je demontirao i njihovu opremu u 214.000 vagona odvezao kod sebe.