B.B. [ TVCG/Meridijani ]

Viljnus prvi evropski grad koji je uveo električna plovila u javnom riječnom prevozu

Litvanska prijestonica postala je prvi evropski grad koji je integrisao potpuno električna plovila u svoj redovni sistem javnog riječnog prevoza.

Dok drugi evropski gradovi koriste električna plovila - od hidrogliser trajekata u Stokholmu do lučkih šatlova u Barseloni - Viljnus je stvorio prvu evropsku, iako veoma malu, potpuno električnu javnu službu ove vrste.

Plovila koja prevoze ljude uz i niz rijeku Neris funkcionišu po principu potiskivanja vode, što se smatra ekonomičnijim sistemom nego kod električnih plovila druge vrste. Dakle, umjesto klizanja po površini vode, plovilo siječe ili potiskuju vodu. Široki zaobljeni trupovi deplasmanskih čamaca čine ih stabilnim, a pošto troše manje energije, imaju veći domet.

Električni trajekti doprinose modernoj reputaciji Viljnusa, proglašenog za Zelenu prijestonicu Evrope za 2025. godinu.

Ruta povezuje kulturne znamenitosti, poslovne četvrti i stambene zone.

Na novoizgrađenom terminalu pored kultnog mosta kralja Mindovga, nalaze se mape koje prikazuju strateške stanice na ruti, a koje povezuju ključne okruge širom grada.

Ukupna vrijednost ugovora za četiri električna plovila i njihovo servisiranje je 1,85 miliona eura, a svako plovilo, koje može da prevozi do 32 putnika, košta 450.000 eura. Za sada su u floti samo dva, dok se još dva izrađuju u Letoniji.

Digitalna prodaja karata omogućava putnicima da kupuju karte putem iste mobilne aplikacije koja se koristi za autobuse i tramvaje. Inače, sveobuhvatna mreža javnog prevoza dnevno opslužuje više od pola miliona putnika na preko 60 autobuskih i 18 trolejbuskih linija.

Ugljenični otisak električnog plovila je približno između 11 i 16 grama ugljen dioksida po putničkom kilometru. Poređenja radi, kod tipičnog autobusa na dizel pogon u Viljnusu, zavisno od popunjenosti, taj nivo iznosi između 20 i 40 grama.

Na svakoj pristanišnoj stanici, posebni sistemi omogućavaju brodovima da pune svoje litijum-jonske baterije tokom zaustavljanja. Ova inovativna infrastruktura za punjenje osigurava da brodovi nesmetano saobraćaju tokom cijelog radnog dana, od 7 do 22 časa.

Djeluje da mještani podržavaju novi vid prevoza, a neki stanovnici uslugu vide ne samo kao prevoz, već i kao novi način da dožive svoj grad.

Međutim, projekat ima i svoje kritičare. Neki se pitaju da li plovila zaista predstavljaju efikasan javni prevoz, s obzirom na ograničenja brzine u poređenju sa tradicionalnim kopnenim opcijama.

Gradsko rukovodstvo ostaje posvećeno projektu kao dijelu širih napora da se emisija ugljenika u gradovima smanji za 40% do 2030. godine, u skladu sa klimatskim ciljevima Evropske unije.

Zvaničnici u Viljnusu vjeruju da projekat predstavlja potencijalni model za druge evropske riječne gradove koji traže održiva rješenja za javni prevoz.