K. J. [ Portal RTCG ]

Alarmantni podaci: Za 20 godina sjever ostao bez 25. 000 ljudi

Crna Gora je u posljednjih 20 godina zabilježila gotovo zanemarljiv rast broja stanovnika – svega 3.600 ljudi. Dok se sjever suočava s gubitkom od preko 25 hiljada stanovnika, jug bilježi rast od 10 odsto. Ove podatke iznio je ministar socijalnog staranja, brige o porodici i demografije Damir Gutić tokom konultativnog saslušanja na temu "Demografski trendovi i prirodni priraštaj u Crnoj Gori".

Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje je na osnovu zvaničnih statističkih podataka, ocijenio da se Crna Gora nalazi u demografskoj krizi u dužem vremenskom periodu, a procjenu da se iz države od 2011. do 2023. godine odselilo oko 94.000 stanovnika, ocjenili su kao zabrinjavajuću.

„Prema popisu MONSTAT-a iz 2023. godine, Crna Gora ima 623.633 stanovnika, što znači prirodni priraštaj od svega 147 ljudi godišnje u posljednjih 20 godina. Posebno zabrinjava depopulacija sjevera, iz kojeg se u posljednjih 12 godina iselilo 25.247 stanovnika, dok jug zemlje bilježi rast od 10 odsto”, naveo je Gutić.

Ministar je objasnio da demografski izazovi obuhvataju četiri ključne kategorije: prirodno kretanje stanovništva, migracije, starenje i regionalne razlike.

Naglasio je da je prvi negativni prirodni priraštaj zabilježen 2020. godine, a nastavljen u naredne dvije godine, dok je najmanji broj živorođene djece, 6.964, registrovan 2024. godine.

„Podgorica i Budva su glavni imigracioni centri, dok opštine sa emigracionim trendom imaju stariju populaciju i manju sposobnost demografske obnove. Procjenjuje se da se između 2011. i 2023. godine iz Crne Gore iselilo oko 94.000 ljudi, što znači da je u prosjeku dnevno napuštalo zemlju 22 osobe”, dodao je Gutić.

Prosječna starost stanovništva porasla je sa 31 godine 1991. na 39,7 godina 2023. godine.

Devet opština već sada se nalazi u stadijumu najdublje demografske starosti, a u njima živi 36,3% ukupnog stanovništva.

Milena Vukotić, načelnica Odsjeka statistike demografije i migracija u MONSTAT-u, na istom sastanku pojasnila je da je prirodni priraštaj Crne Gore u 2024. godini bio pozitivan, ali minimalan – svega 648 stanovnika, odnosno jedan promil.

„Od 25 opština, njih 16 imalo je negativan prirodni priraštaj, a najveće gubitke bilježile su Pljevlja i Cetinje. Više faktora utiče na negativan prirodni priraštaj, uključujući migracije, broj djece po ženi, stopu fertilnog stanovništva i starenje populacije. Najveći broj građana Crne Gore odselio je radi posla, školovanja ili boravka van zemlje”, kazala je Vukotić.

Ona je dodala da najveći procenat žena koje rađaju dvoje djece iznosi 41%, dok četiri i više djece rađa svega 5% žena. Najveći procenat žena u fertilnom dobu ima Budva (52,2%) i Podgorica (48,4%), a najmanji Plužine, Šavnik i Pljevlja.

Na sjednici je Odbor za zdravstvo rad i socijalno staranje Skupstine Crne Gore, ocijenio da su demografski trendovi u Crnoj Gori veoma nepovoijni, naročito u pogledu negativnog prirodnog priraštaja u mnogim opštinama, iseljavanja stanovništva sa sjevera, odiiva mladih kao i starenja populacije.

Stav Odbora je da problematika demografskog razvoja mora biti u vrhu prioriteta donosioca oduka i da je potrebno unaprijediti ekonomsku politiku države, naročito u pogledu ravnomjernog regionalnog razvoja, obezbijediti kvalitetnije uslove života, što pored ekonomske sigurnosti podrazumijeva i pravnu sigurnost, dodatno unapređenje sistema zdravstvene i socijalne zaštite, kvalitetnije obrazovanje i bolju stambenu politiku.

Odbor je pozvao Vladu Crne Gore da, u najkraćem mogućem roku, izradi Strategiju demografskog razvoja, odnosno populacione politike i da, u procesu kreiranja Strategije, uključi sve relevantne činioce - Skupština Crne Gore, Zajednica opština, Univerzitet Crne Gore, MONSTAT, nevladine organizacije i druge institucije.