M.M.Lj. [ Dan ]

PANDORA PAPIRI

Milijarde na računima ljudi bliskih Putinu

Procureli finansijski dokumenti nazvani Pandorini papiri, koje je u nedjelju objavila međunarodna grupa istraživačkih novinara umiješali su nekoliko bliskih saradnika ruskog predsjednika Vladimira Putina u navodno skrivanje ogromne količine bogatstva u ofšor kompanijama.

Međunarodni konzorcijum istraživačkih novinara (ICIJ) rekao je da su ruski državljani "nesrazmjerno zastupljeni" u Pandorinim dokumentima, pri čemu je 14 odsto od više od 27.000 imenovanih kompanija imalo ruske korisnike, a 46 ruskih oligarha je koristilo ofšor kompanije.

Internet stranica istraživačkih vijesti iStories, partnerska organizacija ICIJ -a u Rusiji, bavila se najvećim imenima Putinovog najužeg kruga navedenih u dokumentima.

Prema dokumentima, Konstantin Ernst, izvršni direktor najveće ruske državne televizije i poznati producent, zaradio je milijarde rubalja rušenjem bioskopa iz vremena SSSR u Moskvi i izgradnjom šoping molova na njihovom mjestu preko ofšor kompanija.

Ernst (60) je registrovao ofšor kompaniju na svoje ime na Britanskim Djevičanskim ostrvima 2014. godine, istog dana kada je orkestrirao ceremonije otvaranja i zatvaranja Zimskih olimpijskih igara u Sočiju.

U novembru 2014. gradske vlasti u Moskvi prodale su 39 istorijskih bioskopa iz sovjetskog doba širom glavnog grada kompaniji povezanoj sa Ernstovom ofšor firmom Moskov Dvorik Ltd.

Dokumenti koji su procureli takođe pokazuju da je Ernst bio korisnik kredita od 16,2 miliona dolara dobijenog iz banke sa Kipra, koja je djelimično u vlasništvu ruske državne banke VTB, a koji je koristio za finansiranje njegovog udjela u poslu.

Ernst je porekao da je dogovor bio dio njegove nadoknade za ceremonije Zimskih olimpijskih igara i rekao ICIJ-u da nije učinio ništa nezakonito, jer su ga "tako roditelji odgajali".

Iako je potvrdio da je povezan sa moskovskim Dvorikom, Ernst nije objasnio zašto je registrovao kompaniju na Britanskim Djevičanskim ostrvima; zašto je njegov partner poricao njegovo učešće u ovom poslu; ili zašto su advokati zahtijevali da ofšor pisar ne šalje podatke o akcionarima u korporativni registar Britanskih Djevičanskih ostrva.

Porodica Sergeja Čemezova, izvršnog direktora ruskog državnog odbrambenog konglomerata Rostek, sakrila je nekretnine u vrijednosti od 22 milijarde rubalja - uključujući superjahtu i vilu u Španiji - u ofšor firmama, navode dokumenti.

Čemezov, koji je pod sankcijama SAD i EU, smatra se jednim od najbližih Putinovih saradnika i jednom od najuticajnijih ličnosti u oblastima gdje se sreću ruska politika i biznis.

Prema istrazi, Čemezova pastorka Anastasija Ignjatova vlasnica je ofšor kompanije Delima Servises Ltd, registrovane na Britanskim Djevičanskim ostrvima, na koju je registrovana jahta od 85 metara i 140 miliona dolara. Ona takođe navodno posjeduje hacijendu u Španiji čija se vrijednost procjenjuje na 15 miliona eura.

Pandorini papiri su, između ostalog, otkrili novu luksuznu vilu u Španiji koja je navodno u vlasništvu Ignjatove i kao i Čemezovljeve tašte Ljudmile Rukavišnjikove preko ofšor kompanije Penimar Holdings Ltd.

Finansijska evidencija koju je analizirao ICIJ takođe je otkrila da je navodna Putinova ljubavnica Svetlana Krivonogih kupila stan od 4,1 milion dolara u Monaku preko ofšor kompanije čiji je korisnik postala 2006. godine.

Kompanija je navodno osnovana u nedjeljama nakon što se Krivonogih 2003. porodila i rodila Luizu Vladimirovnu Rozovu, koju su ruski istraživači prošle godine nazvali Putinovom navodnom vanbračnom ćerkom.

Ruske vlasti zabranile su ovog ljeta rad "Proekta", istražnog medija koji je objavio priču o Putinovoj navodnoj vanbračnoj ćerki, kao "nepoželjnu" organizaciju i stavile nekoliko njenih novinara na listu "stranih agenata".

U okviru istrage usredsređene na imovinu u Monaku pominju se brojni Putinovi bliski saradnici, uključujući njegovog najboljeg prijatelja iz djetinjstva Petra Kolbina, kojeg su kritičari prozvali “novčanikom” Putinovog bogatstva.

Kad je Kolbin ušao u biznis 2001, podružnica njegove kompanije isporučivala je opremu “Gazpromu”. Drugo Kolbinovo preduzeće, “Surguteks”, postalo je glavni izvoznik “Surgutneftegasa”, četvtog po veličini ruskog naftnog koncerna. Kolbin se priključio milijarderu Genadiju Timčenku kao partner u više firmi, uključujući IPP i “Gunvor”, gdje je stekao 10 odsto akcija.

Timčenko i Putin su prijatelji najmanje od početka devedesetih. Putin je 1991, kad je bio šef gradskog komiteta za spoljne odnose, dao Timčenku dozvolu za izvoz nafte.

Timčenko je kasnije u Švajcarskoj koosnovao “Gunvor” za izvoz ruske nafte, vrijedan više milijardi dolara. Pitanje ko tačno ima korist od “Gunvora” je sporno. Politički istraživač Stanislav Belkovski je 2007. tvrdio da je Putin korisnik aktivnosti kompanije – “spavajući suvlasnik”.

German Gref, izvršni direktor državne banke Sberbank, osnovao je ofšor kompaniju u Singapuru koja se koristila za skladištenje više od 55 miliona dolara vrijedne porodične imovine, pokazuju dokumenti.

Korisnici porodičnog ofšor fonda "Angelus Trast" bili su Grefova supruga Jana, sin Oleg, kćerke Marija i Eva, brat Eugen i pojedinac po imenu Filip Albert Gref, navodi se u istrazi.

Zet Nikolaja Tokareva, šefa državnog giganta za naftovode Transnjeft i dugogodišnjeg Putinovog poznanika i kolege, postao je državljanin Kipra i uspostavio ofšor kompaniju za upravljanje ugovorima vrijednim milijarde rubalja, navodi se u dokumentima.

Tokarevljeva ćerka Maja Bolotova i njen sada već bivši muž Andrej Bolotov dobili su pasoše od Kipra 2014. godine, iste godine kada je EU sankcionisala Transnjeft.

Finansijski zapisi citirani u Pandorinim papirima pokazuju da je Bolotov bio korisnik desetak ofšor kompanija.

Bolotov je 2014-2015. godine bio korisnik najmanje tri kiparske kompanije preko firmi registrovanih na Britanskim Djevičanskim ostrvima zajedno sa Georgijem Bedzamovom, bivšim suvlasnikom Vnešprombanke, koji je bio pod istragom zbog pronevjere preko 100 milijardi rubalja 2015. godine.

Roman Putin, sin predsjednikovog rođaka, koristio je ofšor kompaniju "Infinit Kapital korp", registrovanu 2012. godine na Sejšelima i bio je njen vlasnik do 2013. godine.

Nikolaj Jegorov, jedan od Putinovih prijatelja iz studentskih dana, od 2016. godine je vlasnik "Poluks Global korp", registrovane na Britanskim Djevičanskim ostrvima. Od 2018. godine preduzeće je u postupku likvidacije.

Viktor Hmarin, još jedan Putinov prijatelj, takođe je korisnik jedne ofšor kompanije "Lusijano Servises korp", registrovane na Britanskim Djevičanskim ostrvima.