Lili-Mari Hilčer (ARD)  [ DW ]

25. 11. 2025. 08:21

Koliko ove zime košta grijanje u Njemačkoj?

Temperature padaju, zima je u Njemačkoj tek počela – a sa njom i grejna sezona. Penzionerka Elizabet Bener iz Frankfurta zato je brzo zakazala da joj dođe instalater grijanja. „Grijanje često baš čudno klokoće, ne znam da li sam ga možda pogrešno podesila“, opisuje penzionerka problem.

Instalater grejanja Flavio Maljarizi brzo je rešio problem, ali pošto je uređaj na gas već stariji, savjetuje: „Da ne biste tokom zime sjedeli u hladnom, možda bi trebalo da razmislite o novom sistemu grijanja.“ Ali šta može – s finansijske tačke gledišta – da bude bolja alternativa?

Pogled u model-proračun organizacije za savjetovanje potrošača co2online pokazuje da će ove godine najskuplje će biti centralno grijanje iz toplane. U porodičnoj kući od 130 kvadrata takvo grijanje košta oko 2.300 evra godišnje. Posebno skupo je i grijanje na naftu ili gas – obje varijante mogle bi da koštaju oko 2.000 evra. Znatno jeftinija je toplotna pumpa: prema prognozi, ove godine taj način grijanja košta oko 1.000 evra, otprilike kao i drveni pelet.

Manje korisnika – veće cijene mrežne naknade

U svakom slučaju, grijanje će za Elizabet Bener ove godine biti skuplje. A njen račun pokazuje da su razlog za to prije svega visoki troškovi za gasnu mrežu. „Kod mrežnih naknada imamo situaciju da se već sada postepeno sve više priključaka otkazuje i ukida. Ti troškovi se zatim raspoređuju na manji broj domaćinstava i zato mrežne naknade značajno rastu“, objašnjava Peter Prajsendorf. On je energetski savjetnik u organizaciji za zaštitu potrošača pokrajine Hesen.

Već sada udio mrežnih naknada u računu Elizabet Bener iznosi više od 20 procenata – sa tendencijom rasta.

Ipak, većina stanovnika Njemačke i dalje se grije na gas. Prema Udruženju energetske ekonomije, više od polovine svih stanova prošle godine grijalo se gasom. Daljih 17 procenata koristilo je naftu, a 15 odsto centralno grijanje. Struja i električne toplotne pumpe činile su oko sedam procenata, a grijanje na drva još i manje.

Prvi uspjesi u tranziciji

Dugoročno bi to trebalo da se promijeni – Njemačka želi da se odrekne korišćenja gasa kako bi smanjila emisije štetnih gasova. Jer gotovo polovina svih emisija CO₂ u njemačkoj dolazi iz sektora grejanja, pokazuju brojke energetskog udruženja BDEW.

Prema aktuelnoj anketi Saveza komunalnih preduzeća, skoro svako peto gradsko preduzeće – njih 19 odsto – želi da u narednih 20 godina ukine svoju gasnu mrežu i da se umjesto toga osloni na centralno grijanje i toplotne pumpe.

Aktuelni podaci Saveznog udruženja njemačkih proizvođača sistema grijanja pokazuju da je od januara do juna ove godine prvi put prodato više toplotnih pumpi nego gasnih kotlova.

Opštine rade na planovima grijanja

Da bi svuda bilo moguće blagovremeno planirati čime će se ubuduće grijati, već sada moraju da se izrade komunalni grejni planovi. Veliki gradovi i opštine s više od 100.000 stanovnika moraju da ih predaju do 30. juna 2026. Manje opštine imaju dvije godine više.

„Već sada se donekle možete ravnati prema tim planovima, ali to je ipak samo planiranje“, naglašava stručnjak Prajsendorf. Iako bi, po njegovom mišljenju, centralno grijanje moglo da postane važna tema, i to posebno u centrima gradova, on ipak upozorava da od tih planova u narednih deset godina nema mnogo koristi. „Ako vam sada crkne grijanje, morate odmah da reagujete“, objašnjava Prajsendorf. To znači da onome ko živi u centru grada, a nema mjesta za toplotnu pumpu ili grijanje na pelet, za sada preostaje samo zamjena starog uređaja na gas sa novim.

Cene CO₂ i dalje rastu

Grijanje na gas – osim rastućih mrežnih naknada – iz još jednog razloga postaje skuplje. „CO₂-naknada je pokušaj da se poreskim pritiskom obezbijedi manja potrošnja fosilnih energenata. A to se odnosi i na energiju za grijanje u kući“, objašnjava glavni urednik časopisa „Financtip“ Herman-Jozef Tenhagen.

Ta naknada uvedena je u Njemačkoj 2021. i tada je iznosila 25 evra po toni CO₂. Od tada stalno raste i trenutno iznosi 55 evra po toni. Kako će se dalje razvijati, teško je predvideti: procjene do 2030. kreću se od 100 do više od 200 evra – dakle u proseku trostruko više nego danas.

Troškovi grijanja znatno rastu

Grijanje na naftu i gas tako će narednih godina postati znatno skuplje. Koliko tačno, pokazuje model-proračun co2online: za porodičnu kuću od 130 kvadrata troškovi gasa mogli bi u narednih deset godina da porastu za više od 1.000 evra – do čak 2.940 evra godišnje. Kod nafte bi troškovi mogli da porasti i do oko 3.500 evra godišnje. Najjeftinija će ostati toplotna pumpa i pelet – oko 1.500, odnosno 1.600 evra. Najskuplje je centralno grejanje i tako će i ostati: 2035. moglo bi da košta više od 3.800 evra.

Razlog je i to što centralno grejanje najvećim delom koristi fosilna goriva, tako da cene CO₂ pogađaju i taj sektor.

Za Elizabet Bener zamjena uređaja za grijanje vjerovatno će biti neizbježna. Zato je zakazala savjetovanje sa instalaterom – jer sa novim uređajem mogla bi bar da uštedi na potrošnji gasa.