[ Mina; Objavila: J.B.Č. ]

SAVJET ZA REGIONALNU SARADNJU

Izvrsnost u nauci i istraživanjima presudna

Izvrsnost u nauci i istraživanjima presudna je za promjenu modela rasta Zapadnog Balkana i prelazak na ekonomiju znanja i dodatne vrijednosti zasnovanu na inovacijama, ocijenjeno je iz Savjeta za regionalnu saradnju (RCC).

Oni su kazali da bi se na taj način doprinijelo zatvaranju ekonomske podjele između Zapadnog Balkana i Evropske unije i osiguralo da region bude spreman da se suoči sa pritiscima konkurentnosti.

Viša stručnjakinja RCC-a, Vanja Ivošević, smatra da je program Evropske komisije za finansiranje istraživanja i inovacija, Horizont Evropa, ključni instrument, koji može omogućiti istraživačima iz Zapadnog Balkana saradnju na istraživanjima svjetske klase i sa vodećim istraživačkim institucijama iz članica EU.

"Međutim, ekonomije Zapadnog Balkana suočene su sa problemom nedovoljnih kapaciteta za ravnopravno takmičenje sa državama članicama EU, koje imaju veće, dobro finansirane i sjajne istraživačke sisteme", rekla je Ivošević.

Ona je dodala da postoje dodatne mjere koje bi mogle preduzeti institucije EU kako bi riješile neke od problema sa kojima su suočene zemlje Zapadnog Balkana i koji su im zajednički sa nekima od novih članica EU.

Ivošević je podsjetila da je RCC spreman da podrži proces pripreme zajedničkog stava o Horizontu Evropa i lobističke aktivnosti vlada država Zapadnog Balkana.

Ministarstva nauke šest ekonimija Zapadnog Balkana pripremila su i objavila inicijalnu izjavu o učešću Zapadnog Balkana u programu Horizont Evropa, vrijednom 100 milijardi eura za finansiranje istraživanja i inovacija.

"Ne dovodeći u pitanje kriterijume izvrsnosti u odabiru projekata za Horizont Evropa, tražimo da ulaganja u istraživanja i inovacije budu ravnomjerno geografski raspoređena širom Evrope, uključujući Zapadni Balkan kao regiju u procesu pristupanja. Da bi se pomoglo u ispunjavanju obećanja o dijeljenju izvrsnosti, tražimo da se za taj instrument izdvoji tri odsto“, navodi se u inicijalnoj izjavi.

Iz RCC-a su kazali da region pozdravlja naglasak na inovacijama, uz poziv da one obuhvate obe vrste inovacija - evolucionarne i revolucionarne, kako bi se osiguralo da firme i istraživačke institucije širom Evrope mogu koristiti predviđene inovacione instrumente za strateški rast i otvaranje radnih mjesta.

Predstavnici RCC-a smatraju da se idalje povećava jaz u istraživanjima i inovacijama između EU i Zapadnog Balkana, čije je prevazilaženje od ključnog značaja za osiguravanje razvoja izvrsnosti u nauci i visoko kvalitetnom obrazovanju zasnovanom na istraživanjima.

"U tom cilju, ministri iz regije su u svom predlogu pozdravili ciljeve programa Horizont Evropa, ističući važnost značajnog povećanja ulaganja u istraživače, uključujući mlade, i istraživačku infrastrukturu kao preduslova za izgradnju dugoročne i održive izvrsnosti u istraživanjima, ali i podsticanje prekograničnog takmičenja u istraživanjima zasnovanog na izvrsnosti, kako bi se najbolji istraživači okupili i sarađivali u najsavremenijim istraživanjima širom Evrope“, navodi se u saopštenju.