Б.Ч.Ј. [ Mina ]

CDT

Proširiti nadležnosti AEM u pravcu kvalitetnije regulacije izbornog procesa

Nadležnosti Agencije za elektronske medije (AEM) trebalo bi proširiti u pravcu kvalitetnije regulacije izbornog procesa, kazali su iz Centra za demokratsku tranziciju (CDT).

Iz te nevladine organizacije (NVO) su naveli da je AEM nezavisni regulatorni organ koji shodno zakonu nadzire poštovanje zakona i programskih standarda od strane elektronskih medija, i odlučuje o prigovorima.

Dodaje se da AEM prema zakonu ima ovlašćenje da izriče upravno-nadzorne mjere emiterima.

Iz CDT-a su rekli da se ta ovlašćenja svode na mjeru upozorenja, čije izricanje do sad nije proizvodilo željene efekte, i privremeno ili trajno oduzimanje dozvole za emitovanje, što je, kako se dodaje, krajnja mjera i njeno pretjerano korištenje svakako nije poželjno.

Oni su kazali da pored nadležnosti za izricanje novčanih kazni, Agenciji nedostaje i nadležnost sprovođenja inspekcijskog nadzora.

Iz CDT-a su podsjetili da je u posljednjem godišnjem izvještaju Evropska komisija zaključila da Agenciji još uvijek nedostaju ovlaštenja i mjere za efikasno praćenje zakonskih odredbi i kažnjavanje emitera, a njen operativni kapacitet treba biti ojačan.

Oni su rekli da Agencija ima mandat za razradu odredbi Zakona o elektronskim medijima, u vezi sa izborima i odlučivanje o prigovorima.

Kako su iz te NVO dodali, to tijelo sprovodi i monitoring 35 preporuka za izbornu reformu 27 nacionalnih medija u toku izbora.

Iz CDT-a su naveli da AEM nema mandat da prati primjenu izbornog zakona od emitera, pa se kao rezultat toga odredbe izbornog zakona koje se odnose na medije se ne sprovode u potpunosti, što je konstatovao i ODIHR.

“Neophodno je razmotriti i modele kojima bi AEM dobila mogućnost da osigura poštovanje crnogorskih nacionalnih propisa i zaštitu integriteta izbornog procesa, uz potpuno poštovanje principa slobode izražavanja”, kaže se u saopštenju.

Iz CDT-a su rekli da je to neophodno uraditi u cilju bolje implementacije medijskih zakona, ali i sprečavanja pojačanog širenja dezinformacija i sprovođenja izborne propagande putem medija iz inostranstva koji se emituju i u Crnoj Gori.

Oni su kazali da relevantne studije preporučuju da se to pitanje tretira ne iz ugla medijskog prava, već iz ugla izbornog zakona.

“I upućuju na izmjene izbornih zakona kojima bi se ograničila ili zabranila potrošnja za plaćeno političko oglašavanje na bilo kojim medijskim servisima koji nijesu domaći”, dodaje se u saopštenju CDT-a.

Iz te NVO su rekli da izborna reforma treba da reguliše kampanju putem svih kanala političke komunikacije, uključujući i nove medije, i definiše nadzorni mehanizam, pravila i odgovornost političkih subjekata za potencijalna kršenja.

“U zakonu je potrebno definisati političko oglašavanje i pravila pod kojima se ono odvija, naročito u kontekstu plaćenog reklamiranja od trećih strana koje ne učestvuju direktno na izborima ali podržavaju neku kampanju”, navodi se u saopštenju.

Dodaje se da je potrebno i propisati da li je dozvoljeno političko oglašavanje van izbornog procesa, i definisati da li političko oglašavanje ulazi u maksimalno dozvoljenu kvotu.

“Potrebno je jasno propisati imaju li javni emiteri pravo da omogućavaju plaćeno oglašavanje, ali i precizirati ulogu lokalnih javnih emitera u izbornim procesima van opštine osnivača”, kazali su iz CDT-a.

Oni su dodali da je potrebno preciznije regulisati da li komercijalni emiteri imaju pravo da omoguće besplatno oglašavanje i popuste, i jasno propisati da je to donacija partiji i da taj iznos ne smije preći određenu vrijednost.